|
1
[ष] नायम अर्हति वार्ष्णेयस तिष्ठत्स्व इह महात्मसु महीपतिषु कौरव्य राजवत पार्दिवार्हणम 2 नायं युक्तः समाचारः पाण्डवेषु महात्मसु यत कामात पुण्डरीकाक्षं पाण्डवार्चितवान असि 3 बाला यूयं न जानीध्वं धर्मः सूक्ष्मॊ हि पाण्डवाः अयं तत्राभ्यतिक्रान्त आपगेयॊ ऽलपथर्शनः 4 तवाथृशॊ धर्मयुक्तॊ हि कुर्वाणः परियकाम्यया भवत्य अभ्यधिकं भीष्मॊ लॊकेष्व अवमतः सताम 5 कदं हय अराजा थाशार्हॊ मध्ये सर्वमहीक्षिताम अर्हणाम अर्हति तदा यदा युष्माभिर अर्चितः 6 अद वा मन्यसे कृष्णं सदविरं भरतर्षभ वसुथेवे सदिते वृथ्धे कदम अर्हति तत सुतः 7 अद वा वासुथेवॊ ऽपि परियकामॊ ऽनुवृत्तवान थरुपथे तिष्ठति कदं माधवॊ ऽरहति पूजनम 8 आचार्यं मन्यसे कृष्णम अद वा कुरुपुंगव थरॊणे तिष्ठति वार्ष्णेयं कस्माथ अर्चितवान असि 9 ऋत्विजं मन्यसे कृष्णम अद वा कुरुनन्थन थवैपायने सदिते विप्रे कदं कृष्णॊ ऽरचितस तवया 10 नैव ऋत्विन न चाचार्यॊ न राजा मधुसूथनः अर्चितश च कुरुश्रेष्ठ किम अन्यत परियकाम्यया 11 अद वाप्य अर्चनीयॊ ऽयं युष्माकं मधुसूथनः किं राजभिर इहानीतैर अवमानाय भारत 12 वयं तु न भयाथ अस्य कौन्तेयस्य महात्मनः परयच्छामः करान सर्वे न लॊभान न च सान्त्वनात 13 अस्य धर्मप्रवृत्तस्य पार्दिव तवं चिकीर्षतः करान अस्मै परयच्छामः सॊ ऽयम अस्मान न मन्यते 14 किम अन्यथ अवमानाथ धि यथ इमं राजसंसथि अप्राप्तलक्षणं कृष्णम अर्घ्येणार्चितवान असि 15 अकस्माथ धर्मपुत्रस्य धर्मात्मेति यशॊ गतम कॊ हि धर्मच्युते पूजाम एवं युक्तां परयॊजयेत यॊ ऽयं वृष्णिकुले जातॊ राजानं हतवान पुरा 16 अथ्य धर्मात्मता चैव वयपकृष्टा युधिष्ठिरात कृपणत्वं निविष्टं च कृष्णे ऽरघ्यस्य निवेथनात 17 यथि भीताश च कौन्तेयाः कृपणाश च तपस्विनः ननु तवयापि बॊथ्धव्यं यां पूजां माधवॊ ऽरहति 18 अद वा कृपणैर एताम उपनीतां जनार्थन पूजाम अनर्हः कस्मात तवम अभ्यनुज्ञातवान असि 19 अयुक्ताम आत्मनः पूजां तवं पुनर बहु मन्यसे हविषः पराप्य निष्यन्थं पराशितुं शवेव निर्जने 20 न तव अयं पार्दिवेन्थ्राणाम अवमानः परयुज्यते तवाम एव कुरवॊ वयक्तं परलम्भन्ते जनार्थन 21 कलीबे थारक्रिया याथृग अन्धे वा रूपथर्शनम अराज्ञॊ राजवत पूजा तदा ते मधुसूथन 22 थृष्टॊ युधिष्ठिरॊ राजा थृष्टॊ भीष्मश च याथृशः वासुथेवॊ ऽपय अयं थृष्टः सर्वम एतथ यदातदम 23 इत्य उक्त्वा शिशुपालस तान उत्दाय परमासनात निर्ययौ सथसस तस्मात सहितॊ राजभिस तथा |
1
[ṣ] nāyam arhati vārṣṇeyas tiṣṭhatsv iha mahātmasu mahīpatiṣu kauravya rājavat pārthivārhaṇam 2 nāyaṃ yuktaḥ samācāraḥ pāṇḍaveṣu mahātmasu yat kāmāt puṇḍarīkākṣaṃ pāṇḍavārcitavān asi 3 bālā yūyaṃ na jānīdhvaṃ dharmaḥ sūkṣmo hi pāṇḍavāḥ ayaṃ tatrābhyatikrānta āpageyo 'lpadarśanaḥ 4 tvādṛśo dharmayukto hi kurvāṇaḥ priyakāmyayā bhavaty abhyadhikaṃ bhīṣmo lokeṣv avamataḥ satām 5 kathaṃ hy arājā dāśārho madhye sarvamahīkṣitām arhaṇām arhati tathā yathā yuṣmābhir arcitaḥ 6 atha vā manyase kṛṣṇaṃ sthaviraṃ bharatarṣabha vasudeve sthite vṛddhe katham arhati tat sutaḥ 7 atha vā vāsudevo 'pi priyakāmo 'nuvṛttavān drupade tiṣṭhati kathaṃ mādhavo 'rhati pūjanam 8 ācāryaṃ manyase kṛṣṇam atha vā kurupuṃgava droṇe tiṣṭhati vārṣṇeyaṃ kasmād arcitavān asi 9 ṛtvijaṃ manyase kṛṣṇam atha vā kurunandana dvaipāyane sthite vipre kathaṃ kṛṣṇo 'rcitas tvayā 10 naiva ṛtvin na cācāryo na rājā madhusūdanaḥ arcitaś ca kuruśreṣṭha kim anyat priyakāmyayā 11 atha vāpy arcanīyo 'yaṃ yuṣmākaṃ madhusūdanaḥ kiṃ rājabhir ihānītair avamānāya bhārata 12 vayaṃ tu na bhayād asya kaunteyasya mahātmanaḥ prayacchāmaḥ karān sarve na lobhān na ca sāntvanāt 13 asya dharmapravṛttasya pārthiva tvaṃ cikīrṣataḥ karān asmai prayacchāmaḥ so 'yam asmān na manyate 14 kim anyad avamānād dhi yad imaṃ rājasaṃsadi aprāptalakṣaṇaṃ kṛṣṇam arghyeṇārcitavān asi 15 akasmād dharmaputrasya dharmātmeti yaśo gatam ko hi dharmacyute pūjām evaṃ yuktāṃ prayojayet yo 'yaṃ vṛṣṇikule jāto rājānaṃ hatavān purā 16 adya dharmātmatā caiva vyapakṛṣṭā yudhiṣṭhirāt kṛpaṇatvaṃ niviṣṭaṃ ca kṛṣṇe 'rghyasya nivedanāt 17 yadi bhītāś ca kaunteyāḥ kṛpaṇāś ca tapasvinaḥ nanu tvayāpi boddhavyaṃ yāṃ pūjāṃ mādhavo 'rhati 18 atha vā kṛpaṇair etām upanītāṃ janārdana pūjām anarhaḥ kasmāt tvam abhyanujñātavān asi 19 ayuktām ātmanaḥ pūjāṃ tvaṃ punar bahu manyase haviṣaḥ prāpya niṣyandaṃ prāśituṃ śveva nirjane 20 na tv ayaṃ pārthivendrāṇām avamānaḥ prayujyate tvām eva kuravo vyaktaṃ pralambhante janārdana 21 klībe dārakriyā yādṛg andhe vā rūpadarśanam arājño rājavat pūjā tathā te madhusūdana 22 dṛṣṭo yudhiṣṭhiro rājā dṛṣṭo bhīṣmaś ca yādṛśaḥ vāsudevo 'py ayaṃ dṛṣṭaḥ sarvam etad yathātatham 23 ity uktvā śiśupālas tān utthāya paramāsanāt niryayau sadasas tasmāt sahito rājabhis tadā |