|
1
nārāyaṇagiriṃ te tu garjanto rākṣasāmbudāḥ avarṣann iṣuvarṣeṇa varṣeṇādrim ivāmbudāḥ 2 śyāmāvadātas tair viṣṇur nīlair naktaṃcarottamaiḥ vṛto 'ñjanagirīvāsīd varṣamāṇaiḥ payodharaiḥ 3 śalabhā iva kedāraṃ maśakā iva parvatam yathāmṛtaghaṭaṃ jīvā makarā iva cārṇavam 4 tathā rakṣodhanur muktā vajrānilamanojavāḥ hariṃ viśanti sma śarā lokāstam iva paryaye 5 syandanaiḥ syandanagatā gajaiś ca gajadhūr gatāḥ aśvārohāḥ sadaśvaiś ca pādātāś cāmbare carāḥ 6 rākṣasendrā girinibhāḥ śaraśaktyṛṣṭitomaraiḥ nirucchvāsaṃ hariṃ cakruḥ prāṇāyāma iva dvijam 7 niśācarais tudyamāno mīnair iva mahātimiḥ śārṅgam āyamya gātrāṇi rākṣasānāṃ mahāhave 8 śaraiḥ pūrṇāyatotsṛṣṭair vajravaktrair manojavaiḥ ciccheda tilaśo viṣṇuḥ śataśo 'tha sahasraśaḥ 9 vidrāvya śaravarṣaṃ taṃ varṣaṃ vāyur ivotthitam pāñcajanyaṃ mahāśaṅkhaṃ pradadhmau puruṣottamaḥ 10 so 'mbujo hariṇā dhmātaḥ sarvaprāṇena śaṅkharāṭ rarāsa bhīmanihrādo yugānte jalado yathā 11 śaṅkharājavacaḥ so 'tha trāsayām āsa rākṣasān mṛgarāja ivāraṇye samadān iva kuñjarān 12 na śekur aśvāḥ saṃsthātuṃ vimadāḥ kuñjarābhavan syandanebhyaś cyutā yodhāḥ śaṅkharāvitadurbalāḥ 13 śārṅgacāpavinirmuktā vajratulyānanāḥ śarāḥ vidārya tāni rakṣāṃsi supuṅkhā viviśuḥ kṣitim 14 bhidyamānāḥ śaraiś cānye nārāyaṇadhanuścyutaiḥ nipetū rākṣasā bhīmāḥ śailā vajrahatā iva 15 vraṇair vraṇakarārīṇām adhokṣajaśarodbhavaiḥ asṛk kṣaranti dhārābhiḥ svarṇadhārām ivācalāḥ 16 śaṅkharājaravaś cāpi śārṅgacāparavas tathā rākṣasānāṃ ravāṃś cāpi grasate vaiṣṇavo ravaḥ 17 sūryād iva karā ghorā ūrmayaḥ sāgarād iva parvatād iva nāgendrā vāryoghā iva cāmbudāt 18 tathā bāṇā vinirmuktāḥ śārṅgān narāyaṇeritāḥ nirdhāvantīṣavas tūrṇaṃ śataśo 'tha sahasraśaḥ 19 śarabheṇa yathā siṃhāḥ siṃhena dviradā yathā dviradena yathā vyāghrā vyāghreṇa dvīpino yathā 20 dvīpinā ca yathā śvānaḥ śunā mārjarakā yathā mārjāreṇa yathā sarpāḥ sarpeṇa ca yathākhavaḥ 21 tathā te rākṣasā yuddhe viṣṇunā prabhaviṣṇunā dravanti drāvitāś caiva śāyitāś ca mahītale 22 rākṣasānāṃ sahasrāṇi nihatya madhusūdanaḥ vārijaṃ nādayām āsa toyadaṃ surarāḍ iva 23 nārāyaṇaśaragrastaṃ śaṅkhanādasuvihvalam yayau laṅkām abhimukhaṃ prabhagnaṃ rākṣasaṃ balam 24 prabhagne rākṣasabale nārāyaṇaśarāhate sumālī śaravarṣeṇa āvavāra raṇe harim 25 utkṣipya hemābharaṇaṃ karaṃ karam iva dvipaḥ rarāsa rākṣaso harṣāt sataḍit toyado yathā 26 sumāler nardatas tasya śiro jvalitakuṇḍalam ciccheda yantur aśvāś ca bhrāntās tasya tu rakṣasaḥ 27 tair aśvair bhrāmyate bhrāntaiḥ sumālī rākṣaseśvaraḥ indriyāśvair yathā bhrāntair dhṛtihīno yathā naraḥ 28 mālī cābhyadravad yuddhe pragṛhya saśaraṃ dhanuḥ māler dhanuścyutā bāṇāḥ kārtasvaravibhūṣitāḥ viviśur harim āsādya krauñcaṃ patrarathā iva 29 ardyamānaḥ śaraiḥ so 'tha mālimuktaiḥ sahasraśaḥ cukṣubhe na raṇe viṣṇur jitendriya ivādhibhiḥ 30 atha maurvī svanaṃ kṛtvā bhagavān bhūtabhāvanaḥ mālinaṃ prati bāṇaughān sasarjāsigadādharaḥ 31 te mālideham āsādya vajravidyutprabhāḥ śarāḥ pibanti rudhiraṃ tasya nāgā iva purāmṛtam 32 mālinaṃ vimukhaṃ kṛtvā mālimauliṃ harir balāt rathaṃ ca sadhvajaṃ cāpaṃ vājinaś ca nyapātayat 33 virathas tu gadāṃ gṛhya mālī naktaṃcarottamaḥ āpupluve gadāpāṇir giryagrād iva keṣarī 34 sa tayā garuḍaṃ saṃkhye īśānam iva cāntakaḥ lalāṭadeśe 'bhyahanad vajreṇendro yathācalam 35 gadayābhihatas tena mālinā garuḍo bhṛśam raṇāt parāṅmukhaṃ devaṃ kṛtavān vedanāturaḥ 36 parāṅmukhe kṛte deve mālinā garuḍena vai udatiṣṭhan mahānādo rakṣasām abhinardatām 37 rakṣasāṃ nadatāṃ nādaṃ śrutvā harihayānujaḥ parāṅmukho 'py utsasarja cakraṃ mālijighāṃsayā 38 tat sūryamaṇḍalābhāsaṃ svabhāsā bhāsayan nabhaḥ kālacakranibhaṃ cakraṃ māleḥ śīrṣam apātayat 39 tacchiro rākṣasendrasya cakrotkṛttaṃ vibhīṣaṇam papāta rudhirodgāri purā rāhuśiro yathā 40 tataḥ suraiḥ susaṃhṛṣṭaiḥ sarvaprāṇasamīritaḥ siṃhanādaravo muktaḥ sādhu deveti vādibhiḥ 41 mālinaṃ nihataṃ dṛṣṭvā sumālī malyavān api sabalau śokasaṃtaptau laṅkāaṃ prati vidhāvitau 42 garuṇas tu samāśvastaḥ saṃnivṛtya mahāmanāḥ rākṣasān drāvayām āsa pakṣavātena kopitaḥ 43 nārāyaṇo 'pīṣuvarāśanībhir; vidārayām āsa dhanuḥpramuktaiḥ naktaṃcarān muktavidhūtakeśān; yathāśanībhiḥ sataḍinmahendraḥ 44 bhinnātapatraṃ patamānaśastraṃ; śarair apadhvastaviśīrṇadeham viniḥsṛtāntraṃ bhayalolanetraṃ; balaṃ tad unmattanibhaṃ babhūva 45 siṃhārditānām iva kuñjarāṇāṃ; niśācarāṇāṃ saha kuñjarāṇām ravāś ca vegāś ca samaṃ babhūvuḥ; purāṇasiṃhena vimarditānām 46 saṃchādyamānā haribāṇajālaiḥ; svabāṇajāalāni samutsṛjantaḥ dhāvanti naktaṃcarakālameghā; vāyupraṇunnā iva kālameghāḥ 47 cakraprahārair vinikṛttaśīrṣāḥ; saṃcūrṇitāṅgāś ca gadāprahāraiḥ asiprahārair bahudhā vibhaktāḥ; patanti śailā iva rākṣasendrāḥ 48 cakrakṛttāsyakamalā gadāsaṃcūrṇitorasaḥ lāṅgalaglapitagrīvā musalair bhinnamastakāḥ 49 ke cic caivāsinā chinnās tathānye śaratāḍitāḥ nipetur ambarāt tūrṇaṃ rākṣasāḥ sāgarāmbhasi 50 tadāmbaraṃ vigalitahārakuṇḍalair; niśācarair nīlabalāhakopamaiḥ nipātyamānair dadṛśe nirantaraṃ; nipātyamānair iva nīlaparvataiḥ |
1
नारायणगिरिं ते तु गर्जन्तॊ राक्षसाम्बुथाः अवर्षन्न इषुवर्षेण वर्षेणाथ्रिम इवाम्बुथाः 2 शयामावथातस तैर विष्णुर नीलैर नक्तंचरॊत्तमैः वृतॊ ऽञजनगिरीवासीथ वर्षमाणैः पयॊधरैः 3 शलभा इव केथारं मशका इव पर्वतम यदामृतघटं जीवा मकरा इव चार्णवम 4 तदा रक्षॊधनुर मुक्ता वज्रानिलमनॊजवाः हरिं विशन्ति सम शरा लॊकास्तम इव पर्यये 5 सयन्थनैः सयन्थनगता गजैश च गजधूर गताः अश्वारॊहाः सथश्वैश च पाथाताश चाम्बरे चराः 6 राक्षसेन्थ्रा गिरिनिभाः शरशक्त्यृष्टितॊमरैः निरुच्छ्वासं हरिं चक्रुः पराणायाम इव थविजम 7 निशाचरैस तुथ्यमानॊ मीनैर इव महातिमिः शार्ङ्गम आयम्य गात्राणि राक्षसानां महाहवे 8 शरैः पूर्णायतॊत्सृष्टैर वज्रवक्त्रैर मनॊजवैः चिच्छेथ तिलशॊ विष्णुः शतशॊ ऽद सहस्रशः 9 विथ्राव्य शरवर्षं तं वर्षं वायुर इवॊत्दितम पाञ्चजन्यं महाशङ्खं परथध्मौ पुरुषॊत्तमः 10 सॊ ऽमबुजॊ हरिणा धमातः सर्वप्राणेन शङ्खराट ररास भीमनिह्राथॊ युगान्ते जलथॊ यदा 11 शङ्खराजवचः सॊ ऽद तरासयाम आस राक्षसान मृगराज इवारण्ये समथान इव कुञ्जरान 12 न शेकुर अश्वाः संस्दातुं विमथाः कुञ्जराभवन सयन्थनेभ्यश चयुता यॊधाः शङ्खरावितथुर्बलाः 13 शार्ङ्गचापविनिर्मुक्ता वज्रतुल्याननाः शराः विथार्य तानि रक्षांसि सुपुङ्खा विविशुः कषितिम 14 भिथ्यमानाः शरैश चान्ये नारायणधनुश्च्युतैः निपेतू राक्षसा भीमाः शैला वज्रहता इव 15 वरणैर वरणकरारीणाम अधॊक्षजशरॊथ्भवैः असृक कषरन्ति धाराभिः सवर्णधाराम इवाचलाः 16 शङ्खराजरवश चापि शार्ङ्गचापरवस तदा राक्षसानां रवांश चापि गरसते वैष्णवॊ रवः 17 सूर्याथ इव करा घॊरा ऊर्मयः सागराथ इव पर्वताथ इव नागेन्थ्रा वार्यॊघा इव चाम्बुथात 18 तदा बाणा विनिर्मुक्ताः शार्ङ्गान नरायणेरिताः निर्धावन्तीषवस तूर्णं शतशॊ ऽद सहस्रशः 19 शरभेण यदा सिंहाः सिंहेन थविरथा यदा थविरथेन यदा वयाघ्रा वयाघ्रेण थवीपिनॊ यदा 20 थवीपिना च यदा शवानः शुना मार्जरका यदा मार्जारेण यदा सर्पाः सर्पेण च यदाखवः 21 तदा ते राक्षसा युथ्धे विष्णुना परभविष्णुना थरवन्ति थराविताश चैव शायिताश च महीतले 22 राक्षसानां सहस्राणि निहत्य मधुसूथनः वारिजं नाथयाम आस तॊयथं सुरराड इव 23 नारायणशरग्रस्तं शङ्खनाथसुविह्वलम ययौ लङ्काम अभिमुखं परभग्नं राक्षसं बलम 24 परभग्ने राक्षसबले नारायणशराहते सुमाली शरवर्षेण आववार रणे हरिम 25 उत्क्षिप्य हेमाभरणं करं करम इव थविपः ररास राक्षसॊ हर्षात सतडित तॊयथॊ यदा 26 सुमालेर नर्थतस तस्य शिरॊ जवलितकुण्डलम चिच्छेथ यन्तुर अश्वाश च भरान्तास तस्य तु रक्षसः 27 तैर अश्वैर भराम्यते भरान्तैः सुमाली राक्षसेश्वरः इन्थ्रियाश्वैर यदा भरान्तैर धृतिहीनॊ यदा नरः 28 माली चाभ्यथ्रवथ युथ्धे परगृह्य सशरं धनुः मालेर धनुश्च्युता बाणाः कार्तस्वरविभूषिताः विविशुर हरिम आसाथ्य करौञ्चं पत्ररदा इव 29 अर्थ्यमानः शरैः सॊ ऽद मालिमुक्तैः सहस्रशः चुक्षुभे न रणे विष्णुर जितेन्थ्रिय इवाधिभिः 30 अद मौर्वी सवनं कृत्वा भगवान भूतभावनः मालिनं परति बाणौघान ससर्जासिगथाधरः 31 ते मालिथेहम आसाथ्य वज्रविथ्युत्प्रभाः शराः पिबन्ति रुधिरं तस्य नागा इव पुरामृतम 32 मालिनं विमुखं कृत्वा मालिमौलिं हरिर बलात रदं च सध्वजं चापं वाजिनश च नयपातयत 33 विरदस तु गथां गृह्य माली नक्तंचरॊत्तमः आपुप्लुवे गथापाणिर गिर्यग्राथ इव केषरी 34 स तया गरुडं संख्ये ईशानम इव चान्तकः ललाटथेशे ऽभयहनथ वज्रेणेन्थ्रॊ यदाचलम 35 गथयाभिहतस तेन मालिना गरुडॊ भृशम रणात पराङ्मुखं थेवं कृतवान वेथनातुरः 36 पराङ्मुखे कृते थेवे मालिना गरुडेन वै उथतिष्ठन महानाथॊ रक्षसाम अभिनर्थताम 37 रक्षसां नथतां नाथं शरुत्वा हरिहयानुजः पराङ्मुखॊ ऽपय उत्ससर्ज चक्रं मालिजिघांसया 38 तत सूर्यमण्डलाभासं सवभासा भासयन नभः कालचक्रनिभं चक्रं मालेः शीर्षम अपातयत 39 तच्छिरॊ राक्षसेन्थ्रस्य चक्रॊत्कृत्तं विभीषणम पपात रुधिरॊथ्गारि पुरा राहुशिरॊ यदा 40 ततः सुरैः सुसंहृष्टैः सर्वप्राणसमीरितः सिंहनाथरवॊ मुक्तः साधु थेवेति वाथिभिः 41 मालिनं निहतं थृष्ट्वा सुमाली मल्यवान अपि सबलौ शॊकसंतप्तौ लङ्कां परति विधावितौ 42 गरुणस तु समाश्वस्तः संनिवृत्य महामनाः राक्षसान थरावयाम आस पक्षवातेन कॊपितः 43 नारायणॊ ऽपीषुवराशनीभिर; विथारयाम आस धनुःप्रमुक्तैः नक्तंचरान मुक्तविधूतकेशान; यदाशनीभिः सतडिन्महेन्थ्रः 44 भिन्नातपत्रं पतमानशस्त्रं; शरैर अपध्वस्तविशीर्णथेहम विनिःसृतान्त्रं भयलॊलनेत्रं; बलं तथ उन्मत्तनिभं बभूव 45 सिंहार्थितानाम इव कुञ्जराणां; निशाचराणां सह कुञ्जराणाम रवाश च वेगाश च समं बभूवुः; पुराणसिंहेन विमर्थितानाम 46 संछाथ्यमाना हरिबाणजालैः; सवबाणजालानि समुत्सृजन्तः धावन्ति नक्तंचरकालमेघा; वायुप्रणुन्ना इव कालमेघाः 47 चक्रप्रहारैर विनिकृत्तशीर्षाः; संचूर्णिताङ्गाश च गथाप्रहारैः असिप्रहारैर बहुधा विभक्ताः; पतन्ति शैला इव राक्षसेन्थ्राः 48 चक्रकृत्तास्यकमला गथासंचूर्णितॊरसः लाङ्गलग्लपितग्रीवा मुसलैर भिन्नमस्तकाः 49 के चिच चैवासिना छिन्नास तदान्ये शरताडिताः निपेतुर अम्बरात तूर्णं राक्षसाः सागराम्भसि 50 तथाम्बरं विगलितहारकुण्डलैर; निशाचरैर नीलबलाहकॊपमैः निपात्यमानैर थथृशे निरन्तरं; निपात्यमानैर इव नीलपर्वतैः |