|
1
[वै] तच छरुत्वा विविधं तस्य राजर्षेः परिथेवितम पुनर नवीकृतः शॊकॊ गान्धार्या जनमेजय 2 कुन्त्या थरुपथपुत्र्याश च सुभथ्रायास तदैव च तासां च वर नारीणां वधूनां कौरवस्य ह 3 पुत्रशॊकसमाविष्टा गान्धारी तव इथम अब्रवीत शवशुरं बथ्धनयना थेवी पराञ्जलिर उत्दिता 4 षॊडषेमानि वर्षाणि गतानि मुनिपुंगव अस्य राज्ञॊ हतान पुत्राञ शॊचतॊ न शमॊ विभॊ 5 पुत्रशॊकसमाविष्टॊ निःश्वसन हय एष भूमिपः न शेते वसतीः सर्वा धृतराष्ट्रॊ महामुने 6 लॊकान अन्यान समर्दॊ ऽसि सरष्टुं सर्वांस तपॊबलात किम उ लॊकान्तर गतान राज्ञॊ थर्शयितुं सुतान 7 इयं च थरौपथी कृष्णा हतज्ञाति सुता भृशम शॊचात्य अतीव साध्वी ते सनुषाणां थयिता सनुषा 8 तदा कृष्णस्य भगिनी सुभथ्रा भथ्र भाषिणी सौभथ्र वधसंतप्ता भृशं शॊचति भामिनी 9 इयं च भूरि शवरसॊ भार्या परमथुःखिता भर्तृव्यसनशॊकार्ता न शेते वसतीः परभॊ 10 यस्यास तु शवशुरॊ धीमान बाह्लीकः स कुरूथ्वहः निहतः सॊमथत्तश च पित्रा सह महारणे 11 शरीमच चास्य महाबुथ्धेः संग्ग्रामेष्व अपलायिनः पुत्रस्य ते पुत्रशतं निहातं यथ रणाजिरे 12 तस्य भार्या शतम इथं पुत्रशॊकसमाहतम पुनः पुनर वर्धयानं शॊकं राज्ञॊ ममैव च तेनारम्भेण महता माम उपास्ते महामुने 13 ये च शूरा महात्मानः शवशुरा मे महारदाः सॊमथत्तप्रभृतयः का नु तेषां गतिः परभॊ 14 तव परसाथाथ भगवान विशॊकॊ ऽयं महीपतिः कुर्यात कालम अहं चैव कुन्ती चेयं वधूस तव 15 इत्य उक्तवत्यां गान्धार्यां कुन्ती वरतकृषानना परच्छन्नजातं पुत्रं तं सस्माराथित्य संभवम 16 ताम ऋषिर वरथॊ वयासॊ थूरश्रवण थर्शनः अपश्यथ थुःखितां थेवीं मातरं सव्यसाचिनः 17 ताम उवाच ततॊ वयासॊ यत ते कार्यं विवक्षितम तथ बरूहि तवं महाप्राज्ञे यत ते मनसि वर्तते 18 ततः कुन्ती शवशुरयॊः परणम्य शिरसा तथा उवाच वाक्यं सव्रीडं विवृण्वाना पुरातनम |
1
[vai] tac chrutvā vividhaṃ tasya rājarṣeḥ paridevitam punar navīkṛtaḥ śoko gāndhāryā janamejaya 2 kuntyā drupadaputryāś ca subhadrāyās tathaiva ca tāsāṃ ca vara nārīṇāṃ vadhūnāṃ kauravasya ha 3 putraśokasamāviṣṭā gāndhārī tv idam abravīt śvaśuraṃ baddhanayanā devī prāñjalir utthitā 4 ṣoḍaṣemāni varṣāṇi gatāni munipuṃgava asya rājño hatān putrāñ śocato na śamo vibho 5 putraśokasamāviṣṭo niḥśvasan hy eṣa bhūmipaḥ na śete vasatīḥ sarvā dhṛtarāṣṭro mahāmune 6 lokān anyān samartho 'si sraṣṭuṃ sarvāṃs tapobalāt kim u lokāntara gatān rājño darśayituṃ sutān 7 iyaṃ ca draupadī kṛṣṇā hatajñāti sutā bhṛśam śocāty atīva sādhvī te snuṣāṇāṃ dayitā snuṣā 8 tathā kṛṣṇasya bhaginī subhadrā bhadra bhāṣiṇī saubhadra vadhasaṃtaptā bhṛśaṃ śocati bhāminī 9 iyaṃ ca bhūri śvaraso bhāryā paramaduḥkhitā bhartṛvyasanaśokārtā na śete vasatīḥ prabho 10 yasyās tu śvaśuro dhīmān bāhlīkaḥ sa kurūdvahaḥ nihataḥ somadattaś ca pitrā saha mahāraṇe 11 śrīmac cāsya mahābuddheḥ saṃggrāmeṣv apalāyinaḥ putrasya te putraśataṃ nihātaṃ yad raṇājire 12 tasya bhāryā śatam idaṃ putraśokasamāhatam punaḥ punar vardhayānaṃ śokaṃ rājño mamaiva ca tenārambheṇa mahatā mām upāste mahāmune 13 ye ca śūrā mahātmānaḥ śvaśurā me mahārathāḥ somadattaprabhṛtayaḥ kā nu teṣāṃ gatiḥ prabho 14 tava prasādād bhagavān viśoko 'yaṃ mahīpatiḥ kuryāt kālam ahaṃ caiva kuntī ceyaṃ vadhūs tava 15 ity uktavatyāṃ gāndhāryāṃ kuntī vratakṛṣānanā pracchannajātaṃ putraṃ taṃ sasmārāditya saṃbhavam 16 tām ṛṣir varado vyāso dūraśravaṇa darśanaḥ apaśyad duḥkhitāṃ devīṃ mātaraṃ savyasācinaḥ 17 tām uvāca tato vyāso yat te kāryaṃ vivakṣitam tad brūhi tvaṃ mahāprājñe yat te manasi vartate 18 tataḥ kuntī śvaśurayoḥ praṇamya śirasā tadā uvāca vākyaṃ savrīḍaṃ vivṛṇvānā purātanam |