Sacred Texts  Hinduism  Mahabharata  Index  Book 12 Index  Previous  Next 

Book 12 in English

The Mahabharata in Sanskrit

Book 12
Chapter 129

  1 [य]
      कषीणस्य थीर्घसूत्रस्य सानुक्रॊशस्य बन्धुषु
      विरक्त पौरराष्ट्रस्य निर्थ्रव्य निचयस्य च
  2 परिशङ्कित मुख्यस्य सरुत मन्त्रस्य भारत
      असंभावित मित्रस्य भिन्नामात्यस्य सर्वशः
  3 परचक्राभियातस्य थुर्बलस्य बलीयसा
      आपन्न चेतसॊ बरूहि किं कार्यम अवशिष्यते
  4 [भ]
      बाह्यश चेथ विजिगीषुः सयाथ धर्मार्दकुशलः शुचिः
      जवेन संधिं कुर्वीत पूर्वान पूर्वा विमॊक्षयन
  5 अधर्मविजिगीषुश चेथ बलवान पापनिश्चयः
      आत्मनः संनिरॊधेन संधिं तेनाभियॊजयेत
  6 अपास्य राजधानीं वा तरेथ अन्येन वापथम
      तथ्भावभावे थरव्याणि जीवन पुनर उपार्जयेत
  7 यास तु सयुः केवलत्यागाच छक्त्यास तरितुम आपथः
      कस तत्राधिकम आत्मानं संत्यजेथ अर्दधर्मवित
  8 अवरॊधाज जुगुप्सेत का सपत्नधने थया
      न तव एवात्मा परथातव्यः शक्ये सति कदं चन
  9 [य]
      आभ्यन्तरे परकुपिते बाह्ये चॊपनिपीडिते
      कषीणे कॊशे सरुते मन्त्रे किं कार्यम अवशिष्यते
  10 [बः]
     कषिप्रं वा संधिकामः सयात कषिप्रं वा तीक्ष्णविक्रमः
     पथापनयनं कषिप्रम एतावत साम्परायिकम
 11 अनुरक्तेन पुष्टेन हृष्टेन जगतीपते
     अल्पेनापि हि सैन्येन महीं जयति पार्दिवः
 12 हतॊ वा थिवम आरॊहेथ विजयी कषितिम आवसेत
     युथ्धे तु संत्यजन पराणाञ शक्रस्यैति सलॊकताम
 13 सर्वलॊकागमं कृत्वा मृथुत्वं गन्तुम एव च
     विश्वासाथ विनयं कुर्याथ वयवस्येथ वाप्य उपानहौ
 14 अपक्रमितुम इच्छेथ वा यदाकामं तु सान्त्वयेत
     विलिङ्गमित्वा मित्रेण ततः सवयम उपक्रमेत
  1 [y]
      kṣīṇasya dīrghasūtrasya sānukrośasya bandhuṣu
      virakta paurarāṣṭrasya nirdravya nicayasya ca
  2 pariśaṅkita mukhyasya sruta mantrasya bhārata
      asaṃbhāvita mitrasya bhinnāmātyasya sarvaśaḥ
  3 paracakrābhiyātasya durbalasya balīyasā
      āpanna cetaso brūhi kiṃ kāryam avaśiṣyate
  4 [bh]
      bāhyaś ced vijigīṣuḥ syād dharmārthakuśalaḥ śuciḥ
      javena saṃdhiṃ kurvīta pūrvān pūrvā vimokṣayan
  5 adharmavijigīṣuś ced balavān pāpaniścayaḥ
      ātmanaḥ saṃnirodhena saṃdhiṃ tenābhiyojayet
  6 apāsya rājadhānīṃ vā tared anyena vāpadam
      tadbhāvabhāve dravyāṇi jīvan punar upārjayet
  7 yās tu syuḥ kevalatyāgāc chaktyās taritum āpadaḥ
      kas tatrādhikam ātmānaṃ saṃtyajed arthadharmavit
  8 avarodhāj jugupseta kā sapatnadhane dayā
      na tv evātmā pradātavyaḥ śakye sati kathaṃ cana
  9 [y]
      ābhyantare prakupite bāhye copanipīḍite
      kṣīṇe kośe srute mantre kiṃ kāryam avaśiṣyate
  10 [bḥ]
     kṣipraṃ vā saṃdhikāmaḥ syāt kṣipraṃ vā tīkṣṇavikramaḥ
     padāpanayanaṃ kṣipram etāvat sāmparāyikam
 11 anuraktena puṣṭena hṛṣṭena jagatīpate
     alpenāpi hi sainyena mahīṃ jayati pārthivaḥ
 12 hato vā divam ārohed vijayī kṣitim āvaset
     yuddhe tu saṃtyajan prāṇāñ śakrasyaiti salokatām
 13 sarvalokāgamaṃ kṛtvā mṛdutvaṃ gantum eva ca
     viśvāsād vinayaṃ kuryād vyavasyed vāpy upānahau
 14 apakramitum icched vā yathākāmaṃ tu sāntvayet
     viliṅgamitvā mitreṇa tataḥ svayam upakramet


Next: Chapter 130