|
1
[मार्क] शरिया जुष्टं महासेहं थेव सेनापतिं कृतम सप्तर्षिपत्न्यः षड थेव्यस तत सकाशम अदागमन 2 ऋषिभिः संप्ररित्यक्ता धर्मयुक्ता महाव्रताः थरुतम आगम्य चॊचुस ता थेव सेनापतिं परभुम 3 वयं पुत्र परित्यक्ता भर्तृभिर थेव संमितैः अकारणाथ रुषा तात पुण्यस्दानात परिच्युताः 4 अस्माभिः किल जातस तवम इति केनाप्य उथाहृतम असत्यम एतत संश्रुत्य तस्मान नस तरातुम अर्हसि 5 अक्षयश च भवेत सवर्गस तवत्प्रसाथाथ धि नः परभॊ तवां पुत्रं चाप्य अभीप्सामः कृत्वैतथ अनृणॊ भव 6 [सकन्थ] मातरॊ हि भवत्यॊ मे सुतॊ वॊ ऽहम अनिन्थिताः यच चाभीप्सद तत सर्वं संभविष्यति वस तदा 7 [आर्कण्डेय] एवम उक्ते ततः शक्रं किं कार्यम इति सॊ ऽबरवीत उक्तः सकन्थेन बरूहीति सॊ ऽबरवीथ वासवस ततः 8 अभिजित सपर्धमाना तु रॊहिण्या कन्यसी सवसा इच्छन्ती जयेष्ठतां थेवी तपस तप्तुं वनं गता 9 तत्र मूढॊ ऽसमि भथ्रं ते नक्षत्रं गगनाच चयुतम कालं तव इमं परं सकन्थ बरह्मणा सह चिन्तय 10 धनिष्ठाथिस तथा कालॊ बरह्मणा परिनिर्मितः रॊहिण्याथ्यॊ ऽभवत पूर्वम एवं संख्या समाभवत 11 एवम उक्ते तु शक्रेण तरिविथं कृत्तिका गताः नक्षत्रं शकटाकारं भाति तथ वह्नि थैवतम 12 विनता चाब्रवीत सकन्थं मम तवं पिण्डथः सुतः इच्छामि नित्यम एवाहं तवया पुत्र सहासितुम 13 [सकन्थ] एवम अस्तु नमस ते ऽसतु पुत्रस्नेहात परशाधि माम सनुषया पूज्यमाना वै थेवि वत्स्यसि नित्यथा 14 [मार्क] अद मातृगणः सर्वः सकन्थं वचनम अब्रवीत वयं सर्वस्य लॊकस्य मातरः कविभिः सतुताः इच्छामॊ मातरस तुभ्यं भवितुं पूजयस्व नः 15 [सकन्थ] मातरस तु भवत्यॊ मे भवतीनाम अहं सुतः उच्यतां यन मया कार्यं भवतीनाम अदेप्सितम 16 [मातरस] यास तु ता मातरः पूर्वं लॊकस्यास्य परकल्पिताः अस्माकं तथ भवेत सदानं तासां चैव न तथ भवेत 17 भवेम पूज्या लॊकस्य न ताः पूज्याः सुरर्षभ परजास्माकं हृतास ताभिस तवत्कृते ताः परयच्छ नः 18 [सकन्थ] थत्ताः परजा न ताः शक्या भवतीभिर निषेवितुम अन्यां वः कां परयच्छामि परजां यां मनसेच्छद 19 [मातरस] इच्छाम तासां मातॄणां परजा भॊक्तुं परयच्छ नः तवया सह पृदग भूता ये च तासाम अदेश्वराः 20 [सकन्थ] परजा वॊ थथ्मि कष्टं तु भवतीभिर उथाहृतम परिरक्षत भथ्रं वः परजाः साधु नमस्कृताः 21 परिरक्षाम भथ्रं ते परजाः सकन्थ यदेच्छसि तवया नॊ रॊचते सकन्थ सह वासश चिरं परभॊ 22 [सकन्थ] यावत षॊडशवर्षाणि भवन्ति तरुणाः परजाः परबाधत मनुष्याणां तावथ रूपैः पृदग्विधैः 23 अहं च वः परथास्यामि रौथ्रम आत्मानम अव्ययम परमं तेन सहिता सुखं वत्स्यद पूजिताः 24 [मार्क] ततः शरीरात सकन्थस्य पुरुषः काञ्चनप्रभः भॊक्तुं परजाः स मर्त्यानां निष्पपात महाबलः 25 अपतत स तथा भूमौ विसंज्ञॊ ऽद कषुधान्वितः सकन्थेन सॊ ऽभयनुज्ञातॊ रौथ्ररूपॊ ऽभवथ गरहः सकन्थापस्मारम इत्य आहुर गरहं तं थविजसत्तमाः 26 विनता तु महारौथ्रा कद्यते शकुनिग्रहः पूतनां राक्षसीं पराहुस तं विथ्यात पूतना गरहम 27 कष्टा थारुणरूपेण घॊररूपा निशाचरी पिशाची थारुणाकारा कद्यते शीतपूतना गर्भान सा मानुषीणां तु हरते घॊरथर्शना 28 अथितिं रेवतीं पराहुर गरहस तस्यास तु रैवतः सॊ ऽपि बालाञ शिशून घॊरॊ बाधते वै महाग्रहः 29 थैत्यानां या थितिर माता ताम आहुर मुखमण्डिकाम अत्यर्दं शिशुमांसेन संप्रहृष्टा थुरासथा 30 कुमाराश च कुमार्यश च ये परॊक्ताः सकन्थ संभवाः ते ऽपि गर्भभुजः सर्वे कौरव्य सुमहाग्रहाः 31 तासाम एव कुमारीणां पतयस ते परकीर्तिताः अज्ञायमाना हृज्णन्ति बालकान रौथ्रकर्मिणः 32 गवां माता तु या पराज्ञैः कद्यते सुरभिर नृप शकुनिस ताम अदारुह्य सह भुङ्क्ते शिशून भुवि 33 सरमा नाम या माता शुनां थेवी जनाधिप सापि गर्भान समाथत्ते मानुषीणां सथैव हि 34 पाथपानां चया माता करञ्ज निलया हि सा करञ्जे तां नमस्यन्ति तस्मात पुत्रार्दिनॊ नराः 35 इमे तव अष्टाथशान्ये वै गरहा मांसमधु परियाः थविपञ्चरात्रं तिष्ठन्ति सततं सूतिका गृहे 36 कथ्रूः सूक्ष्मवपुर भूत्वा गर्भिणीं परविशेथ यथा भुङ्क्ते सा तत्र तं गर्भं सा तु नागं परसूयते 37 गन्धर्वाणां तु या माता सा गर्भं गृह्य गच्छति ततॊ विलीन गर्भा सा मानुषी भुवि थृश्यते 38 या जनित्री तव अप्सरसां गर्भम आस्ते परगृह्य सा उपविष्टं ततॊ गर्भं कदयन्ति मनीषिणः 39 लॊहितस्यॊथधेः कन्या धात्री सकन्थस्य सा समृता लॊहितायनिर इत्य एवं कथम्बे सा हि पूज्यते 40 पुरुषेषु यदा रुथ्रस तदार्या परमथास्व अपि आर्या माता कुमारस्य पृदक कामार्दम इज्यते 41 एवम एते कुमाराणां मया परॊक्ता महाग्रहाः यावत षॊडशवर्षाणि अशिवास ते शिवास ततः 42 ये च मातृगणाः परॊक्ताः पुरुषाश चैव ये गरहाः सर्वे सकन्थग्रहा नाम जञेया नित्यं शरीरिभिः 43 तेषां परशमनं कार्यं सनानं धूपम अदाञ्जनम बलिकर्मॊपहारश च सकन्थस्येज्या विशेषतः 44 एवम एते ऽरचिताः सर्वे परयच्छन्ति शुभं नृणाम आयुर वीर्यं च राजेन्थ्र सम्यक पूजा नमस्कृताः 45 ऊर्ध्वं तु षॊडशाथ वर्षाथ ये भवन्ति गरहा नृणाम तान अहं संप्रवक्ष्यामि नमस्कृत्य महेश्वरम 46 यः पश्यति नरॊ थेवाड जाग्रथ वा शयितॊ ऽपि वा उन्माथ्यति स तु कषिप्रं तं तु थेव गरहं विथुः 47 आसीनश च शयानश च यः पश्यति नरः पितॄन उन्माथ्यति स तु कषिप्रं स जञेयस तु पितृग्रहः 48 अवमन्यति यः सिथ्धान करुथ्धाश चापि शपन्ति यम उन्माथ्यति स तु कषिप्रं जञेयः सिथ्धग्रहस तु सः 49 उपाघ्राति च यॊ गन्धान रसांश चापि पृदग्विधान उन्माथ्यति स तु कषिप्रं स जञेयॊ राक्षसॊ गरहः 50 गन्धर्वाश चापि यं थिव्याः संस्पृशन्ति नरं भुवि उन्माथ्यति स तु कषिप्रं गरहॊ गान्धर्व एव सः 51 आविशन्ति च यं यक्षाः पुरुषं कालपर्यये उन्माथ्यति स तु कषिप्रं जञेयॊ यक्षग्रहस तु सः 52 अधिरॊहन्ति यं नित्यं पिशाचाः पुरुषं कव चित उन्माथ्यति स तु कषिप्रं पैशाचं तं गरहं विथुः 53 यस्य थॊषैः परकुपितं चित्तं मुह्यति थेहिनः उन्माथ्यति स तु कषिप्रं साधनं तस्य शास्त्रतः 54 वैक्लव्याच च भयाच चैव गॊराणां चापि थर्शनात उन्माथ्यति स तु कषिप्रं सत्त्वं तस्य तु साधनम 55 कश चित करीडितु कामॊ वै भॊक्तुकामस तदापरः अभिकामस तदैवान्य इत्य एष तरिविधॊ गरहः 56 यावत सप्तति वर्षाणि भवन्त्य एते गरहा नृणाम अतः परं थेहिनां तु गरहतुल्यॊ भवेज जवरः 57 अप्रकीर्णेन्थ्रियं थान्तं शुचिं नित्यम अतन्थ्रितम आस्तिकं शरथ्थधानं च वर्जयन्ति सथा गरहाः 58 इत्य एष ते गरहॊथ्थेशॊ मानुषाणां परकीर्तितः न सपृशन्ति गरहा भक्तान नरान थेवं महेश्वरम |
1
[mārk] śriyā juṣṭaṃ mahāsehaṃ deva senāpatiṃ kṛtam saptarṣipatnyaḥ ṣaḍ devyas tat sakāśam athāgaman 2 ṛṣibhiḥ saṃprarityaktā dharmayuktā mahāvratāḥ drutam āgamya cocus tā deva senāpatiṃ prabhum 3 vayaṃ putra parityaktā bhartṛbhir deva saṃmitaiḥ akāraṇād ruṣā tāta puṇyasthānāt paricyutāḥ 4 asmābhiḥ kila jātas tvam iti kenāpy udāhṛtam asatyam etat saṃśrutya tasmān nas trātum arhasi 5 akṣayaś ca bhavet svargas tvatprasādād dhi naḥ prabho tvāṃ putraṃ cāpy abhīpsāmaḥ kṛtvaitad anṛṇo bhava 6 [skanda] mātaro hi bhavatyo me suto vo 'ham aninditāḥ yac cābhīpsatha tat sarvaṃ saṃbhaviṣyati vas tathā 7 [ārkaṇḍeya] evam ukte tataḥ śakraṃ kiṃ kāryam iti so 'bravīt uktaḥ skandena brūhīti so 'bravīd vāsavas tataḥ 8 abhijit spardhamānā tu rohiṇyā kanyasī svasā icchantī jyeṣṭhatāṃ devī tapas taptuṃ vanaṃ gatā 9 tatra mūḍho 'smi bhadraṃ te nakṣatraṃ gaganāc cyutam kālaṃ tv imaṃ paraṃ skanda brahmaṇā saha cintaya 10 dhaniṣṭhādis tadā kālo brahmaṇā parinirmitaḥ rohiṇyādyo 'bhavat pūrvam evaṃ saṃkhyā samābhavat 11 evam ukte tu śakreṇa trividaṃ kṛttikā gatāḥ nakṣatraṃ śakaṭākāraṃ bhāti tad vahni daivatam 12 vinatā cābravīt skandaṃ mama tvaṃ piṇḍadaḥ sutaḥ icchāmi nityam evāhaṃ tvayā putra sahāsitum 13 [skanda] evam astu namas te 'stu putrasnehāt praśādhi mām snuṣayā pūjyamānā vai devi vatsyasi nityadā 14 [mārk] atha mātṛgaṇaḥ sarvaḥ skandaṃ vacanam abravīt vayaṃ sarvasya lokasya mātaraḥ kavibhiḥ stutāḥ icchāmo mātaras tubhyaṃ bhavituṃ pūjayasva naḥ 15 [skanda] mātaras tu bhavatyo me bhavatīnām ahaṃ sutaḥ ucyatāṃ yan mayā kāryaṃ bhavatīnām athepsitam 16 [mātaras] yās tu tā mātaraḥ pūrvaṃ lokasyāsya prakalpitāḥ asmākaṃ tad bhavet sthānaṃ tāsāṃ caiva na tad bhavet 17 bhavema pūjyā lokasya na tāḥ pūjyāḥ surarṣabha prajāsmākaṃ hṛtās tābhis tvatkṛte tāḥ prayaccha naḥ 18 [skanda] dattāḥ prajā na tāḥ śakyā bhavatībhir niṣevitum anyāṃ vaḥ kāṃ prayacchāmi prajāṃ yāṃ manasecchatha 19 [mātaras] icchāma tāsāṃ mātṝṇāṃ prajā bhoktuṃ prayaccha naḥ tvayā saha pṛthag bhūtā ye ca tāsām atheśvarāḥ 20 [skanda] prajā vo dadmi kaṣṭaṃ tu bhavatībhir udāhṛtam parirakṣata bhadraṃ vaḥ prajāḥ sādhu namaskṛtāḥ 21 parirakṣāma bhadraṃ te prajāḥ skanda yathecchasi tvayā no rocate skanda saha vāsaś ciraṃ prabho 22 [skanda] yāvat ṣoḍaśavarṣāṇi bhavanti taruṇāḥ prajāḥ prabādhata manuṣyāṇāṃ tāvad rūpaiḥ pṛthagvidhaiḥ 23 ahaṃ ca vaḥ pradāsyāmi raudram ātmānam avyayam paramaṃ tena sahitā sukhaṃ vatsyatha pūjitāḥ 24 [mārk] tataḥ śarīrāt skandasya puruṣaḥ kāñcanaprabhaḥ bhoktuṃ prajāḥ sa martyānāṃ niṣpapāta mahābalaḥ 25 apatat sa tadā bhūmau visaṃjño 'tha kṣudhānvitaḥ skandena so 'bhyanujñāto raudrarūpo 'bhavad grahaḥ skandāpasmāram ity āhur grahaṃ taṃ dvijasattamāḥ 26 vinatā tu mahāraudrā kathyate śakunigrahaḥ pūtanāṃ rākṣasīṃ prāhus taṃ vidyāt pūtanā graham 27 kaṣṭā dāruṇarūpeṇa ghorarūpā niśācarī piśācī dāruṇākārā kathyate śītapūtanā garbhān sā mānuṣīṇāṃ tu harate ghoradarśanā 28 aditiṃ revatīṃ prāhur grahas tasyās tu raivataḥ so 'pi bālāñ śiśūn ghoro bādhate vai mahāgrahaḥ 29 daityānāṃ yā ditir mātā tām āhur mukhamaṇḍikām atyarthaṃ śiśumāṃsena saṃprahṛṣṭā durāsadā 30 kumārāś ca kumāryaś ca ye proktāḥ skanda saṃbhavāḥ te 'pi garbhabhujaḥ sarve kauravya sumahāgrahāḥ 31 tāsām eva kumārīṇāṃ patayas te prakīrtitāḥ ajñāyamānā hṛjṇanti bālakān raudrakarmiṇaḥ 32 gavāṃ mātā tu yā prājñaiḥ kathyate surabhir nṛpa śakunis tām athāruhya saha bhuṅkte śiśūn bhuvi 33 saramā nāma yā mātā śunāṃ devī janādhipa sāpi garbhān samādatte mānuṣīṇāṃ sadaiva hi 34 pādapānāṃ cayā mātā karañja nilayā hi sā karañje tāṃ namasyanti tasmāt putrārthino narāḥ 35 ime tv aṣṭādaśānye vai grahā māṃsamadhu priyāḥ dvipañcarātraṃ tiṣṭhanti satataṃ sūtikā gṛhe 36 kadrūḥ sūkṣmavapur bhūtvā garbhiṇīṃ praviśed yadā bhuṅkte sā tatra taṃ garbhaṃ sā tu nāgaṃ prasūyate 37 gandharvāṇāṃ tu yā mātā sā garbhaṃ gṛhya gacchati tato vilīna garbhā sā mānuṣī bhuvi dṛśyate 38 yā janitrī tv apsarasāṃ garbham āste pragṛhya sā upaviṣṭaṃ tato garbhaṃ kathayanti manīṣiṇaḥ 39 lohitasyodadheḥ kanyā dhātrī skandasya sā smṛtā lohitāyanir ity evaṃ kadambe sā hi pūjyate 40 puruṣeṣu yathā rudras tathāryā pramadāsv api āryā mātā kumārasya pṛthak kāmārtham ijyate 41 evam ete kumārāṇāṃ mayā proktā mahāgrahāḥ yāvat ṣoḍaśavarṣāṇi aśivās te śivās tataḥ 42 ye ca mātṛgaṇāḥ proktāḥ puruṣāś caiva ye grahāḥ sarve skandagrahā nāma jñeyā nityaṃ śarīribhiḥ 43 teṣāṃ praśamanaṃ kāryaṃ snānaṃ dhūpam athāñjanam balikarmopahāraś ca skandasyejyā viśeṣataḥ 44 evam ete 'rcitāḥ sarve prayacchanti śubhaṃ nṛṇām āyur vīryaṃ ca rājendra samyak pūjā namaskṛtāḥ 45 ūrdhvaṃ tu ṣoḍaśād varṣād ye bhavanti grahā nṛṇām tān ahaṃ saṃpravakṣyāmi namaskṛtya maheśvaram 46 yaḥ paśyati naro devāḍ jāgrad vā śayito 'pi vā unmādyati sa tu kṣipraṃ taṃ tu deva grahaṃ viduḥ 47 āsīnaś ca śayānaś ca yaḥ paśyati naraḥ pitṝn unmādyati sa tu kṣipraṃ sa jñeyas tu pitṛgrahaḥ 48 avamanyati yaḥ siddhān kruddhāś cāpi śapanti yam unmādyati sa tu kṣipraṃ jñeyaḥ siddhagrahas tu saḥ 49 upāghrāti ca yo gandhān rasāṃś cāpi pṛthagvidhān unmādyati sa tu kṣipraṃ sa jñeyo rākṣaso grahaḥ 50 gandharvāś cāpi yaṃ divyāḥ saṃspṛśanti naraṃ bhuvi unmādyati sa tu kṣipraṃ graho gāndharva eva saḥ 51 āviśanti ca yaṃ yakṣāḥ puruṣaṃ kālaparyaye unmādyati sa tu kṣipraṃ jñeyo yakṣagrahas tu saḥ 52 adhirohanti yaṃ nityaṃ piśācāḥ puruṣaṃ kva cit unmādyati sa tu kṣipraṃ paiśācaṃ taṃ grahaṃ viduḥ 53 yasya doṣaiḥ prakupitaṃ cittaṃ muhyati dehinaḥ unmādyati sa tu kṣipraṃ sādhanaṃ tasya śāstrataḥ 54 vaiklavyāc ca bhayāc caiva gorāṇāṃ cāpi darśanāt unmādyati sa tu kṣipraṃ sattvaṃ tasya tu sādhanam 55 kaś cit krīḍitu kāmo vai bhoktukāmas tathāparaḥ abhikāmas tathaivānya ity eṣa trividho grahaḥ 56 yāvat saptati varṣāṇi bhavanty ete grahā nṛṇām ataḥ paraṃ dehināṃ tu grahatulyo bhavej jvaraḥ 57 aprakīrṇendriyaṃ dāntaṃ śuciṃ nityam atandritam āstikaṃ śraddadhānaṃ ca varjayanti sadā grahāḥ 58 ity eṣa te grahoddeśo mānuṣāṇāṃ prakīrtitaḥ na spṛśanti grahā bhaktān narān devaṃ maheśvaram |