|
1
[ज] भगवन काम्यकात पार्दे गते मे परपिता महे पाण्डवाः किम अकुर्वन्त तम ऋते सव्यसाचिनम 2 स हि तेषां महेष्वासॊ गतिर आसीथ अनीकजित आथित्यानां यदा विष्णुस तदैव परतिभाति मे 3 तेनेन्थ्र समवीर्येण संग्रामेष्व अनिवर्तिना विना भूता वने वीराः कदम आसन पिता महाः 4 [व] गते तु काम्यकात तात पाण्डवे सव्यसाचिनि बभूवुः कौरवेयास ते थुःखशॊकपरायणाः 5 आक्षिप्त सूत्रा मणयश छिन्नपक्षा इव थविजाः अप्रीत मनसः सर्वे बभूवुर अद पाण्डवाः 6 वनं च तथ अभूत तेन हीनम अक्लिष्टकर्मणा कुवेरेण यदा हीनं वनं चैत्ररदं तदा 7 तम ऋते पुरुषव्याघ्रं पाण्डवा जनमेजय मुथम अप्राप्नुवन्तॊ वै काम्यके नयवसंस तथा 8 बराह्मणार्दे पराक्रान्ताः शुथ्धैर बाणैर महारदाः निघ्नन्तॊ भरतश्रेष्ठ मेध्यान बहुविधान मृगान 9 नित्यं हि पुरुषव्याघ्रा वन्याहारम अरिंथमाः विप्रसृत्य समाहृत्य बराह्मणेभ्यॊ नयवेथयन 10 एवं ते नयवसंस तत्र सॊत्कण्ठाः पुरुषर्षभाः अहृष्ट मनसः सर्वे गते राजन धनंजये 11 अद विप्रॊषितं वीरं पाञ्चाली मध्यमं पतिम समरन्ती पाण्डवश्रेष्ठम इथं वचनम अब्रवीत 12 यॊ ऽरजुनेनार्जुनस तुल्यॊ थविबाहुर बहु बाहुना तम ऋते पाण्डवश्रेष्ठं वनं न परतिभाति मे शून्याम इव च पश्यामि तत्र तत्र महीम इमाम 13 बह्वाश्चर्यम इथं चापि वनं कुसुमितथ्रुमम न तदा रमणीयं मे तम ऋते सव्यसाचिनम 14 नीलाम्बुथसमप्रख्यं मत्तमातङ्गविक्रमम तम ऋते पुण्डरीकाक्षं काम्यकं नातिभाति मे 15 यस्य सम धनुषॊ घॊषः शरूयते ऽशनिनिस्वनः न लभे शर्म तं राजन समरन्ती सव्यसाचिनम 16 तदा लालप्यमानां तां निशम्य परवीरहा भीमसेनॊ महाराज थरौपथीम इथम अब्रवीत 17 मनः परीतिकरं भथ्रे यथ बरवीषि सुमध्यमे तन मे परीणाति हृथयम अमृतप्राशनॊपमम 18 यस्य थीर्घौ समौ पीनौ भुजौ परिघसंनिभौ मौर्वी कृतकिणौ वृत्तौ खड्गायुध गथाधरौ 19 निष्काङ्गथकृतापीडौ पञ्चशीर्षाव इवॊरगौ तम ऋते पुरुषव्याघ्रं नष्टसूर्यम इथं वनम 20 यम आश्रित्य महाबाहुं पाञ्चालाः कुरवस तदा सुराणाम अपि यत्तानां पृतनासु न बिभ्यति 21 यस्य बाहू समाश्रित्य वयं सर्वे महात्मनाः मन्यामहे जितान आजौ परान पराप्तां च मेथिनीम 22 तम ऋते फल्गुनं वीरं न लभे काम्यके धृतिम शून्याम इव च पश्यामि तत्र तत्र महीम इमाम 23 [नकुल] य उथीचीं थिशं गत्वा जित्वा युधि महाबलान गन्धर्वमुख्याञ शतशॊ हयाँल लेभे स वासविः 24 राजंस तित्तिरि कल्माषाञ शरीमान अनिलरंहसः पराथाथ भरात्रे परियः परेम्ना राजसूये महाक्रतौ 25 तम ऋते भीमधन्वानं भीमाथ अवरजं वने कामये काम्यके वासं नेथानीम अमरॊपमम 26 [सहथेव] यॊ धनानि च कन्याश च युधि जित्वा महारदान आजहार पुरा राज्ञे राजसूये महाक्रतौ 27 यः समेतान मृधे जित्वा याथवान अमितथ्युतिः सुभथ्राम आजहारैकॊ वासुथेवस्य संमते 28 तस्य जिष्णॊर बृसीं थृष्ट्वा शून्याम उपनिवेशने हृथयं मे महाराज न शाम्यति कथा चन 29 वनाथ अस्माथ विवासं तु रॊचये ऽहम अरिंथम न हि नस तम ऋते वीरं रमणीयम इथं वनम |
1
[j] bhagavan kāmyakāt pārthe gate me prapitā mahe pāṇḍavāḥ kim akurvanta tam ṛte savyasācinam 2 sa hi teṣāṃ maheṣvāso gatir āsīd anīkajit ādityānāṃ yathā viṣṇus tathaiva pratibhāti me 3 tenendra samavīryeṇa saṃgrāmeṣv anivartinā vinā bhūtā vane vīrāḥ katham āsan pitā mahāḥ 4 [v] gate tu kāmyakāt tāta pāṇḍave savyasācini babhūvuḥ kauraveyās te duḥkhaśokaparāyaṇāḥ 5 ākṣipta sūtrā maṇayaś chinnapakṣā iva dvijāḥ aprīta manasaḥ sarve babhūvur atha pāṇḍavāḥ 6 vanaṃ ca tad abhūt tena hīnam akliṣṭakarmaṇā kuvereṇa yathā hīnaṃ vanaṃ caitrarathaṃ tathā 7 tam ṛte puruṣavyāghraṃ pāṇḍavā janamejaya mudam aprāpnuvanto vai kāmyake nyavasaṃs tadā 8 brāhmaṇārthe parākrāntāḥ śuddhair bāṇair mahārathāḥ nighnanto bharataśreṣṭha medhyān bahuvidhān mṛgān 9 nityaṃ hi puruṣavyāghrā vanyāhāram ariṃdamāḥ viprasṛtya samāhṛtya brāhmaṇebhyo nyavedayan 10 evaṃ te nyavasaṃs tatra sotkaṇṭhāḥ puruṣarṣabhāḥ ahṛṣṭa manasaḥ sarve gate rājan dhanaṃjaye 11 atha viproṣitaṃ vīraṃ pāñcālī madhyamaṃ patim smarantī pāṇḍavaśreṣṭham idaṃ vacanam abravīt 12 yo 'rjunenārjunas tulyo dvibāhur bahu bāhunā tam ṛte pāṇḍavaśreṣṭhaṃ vanaṃ na pratibhāti me śūnyām iva ca paśyāmi tatra tatra mahīm imām 13 bahvāścaryam idaṃ cāpi vanaṃ kusumitadrumam na tathā ramaṇīyaṃ me tam ṛte savyasācinam 14 nīlāmbudasamaprakhyaṃ mattamātaṅgavikramam tam ṛte puṇḍarīkākṣaṃ kāmyakaṃ nātibhāti me 15 yasya sma dhanuṣo ghoṣaḥ śrūyate 'śaninisvanaḥ na labhe śarma taṃ rājan smarantī savyasācinam 16 tathā lālapyamānāṃ tāṃ niśamya paravīrahā bhīmaseno mahārāja draupadīm idam abravīt 17 manaḥ prītikaraṃ bhadre yad bravīṣi sumadhyame tan me prīṇāti hṛdayam amṛtaprāśanopamam 18 yasya dīrghau samau pīnau bhujau parighasaṃnibhau maurvī kṛtakiṇau vṛttau khaḍgāyudha gadādharau 19 niṣkāṅgadakṛtāpīḍau pañcaśīrṣāv ivoragau tam ṛte puruṣavyāghraṃ naṣṭasūryam idaṃ vanam 20 yam āśritya mahābāhuṃ pāñcālāḥ kuravas tathā surāṇām api yattānāṃ pṛtanāsu na bibhyati 21 yasya bāhū samāśritya vayaṃ sarve mahātmanāḥ manyāmahe jitān ājau parān prāptāṃ ca medinīm 22 tam ṛte phalgunaṃ vīraṃ na labhe kāmyake dhṛtim śūnyām iva ca paśyāmi tatra tatra mahīm imām 23 [nakula] ya udīcīṃ diśaṃ gatvā jitvā yudhi mahābalān gandharvamukhyāñ śataśo hayāṁl lebhe sa vāsaviḥ 24 rājaṃs tittiri kalmāṣāñ śrīmān anilaraṃhasaḥ prādād bhrātre priyaḥ premnā rājasūye mahākratau 25 tam ṛte bhīmadhanvānaṃ bhīmād avarajaṃ vane kāmaye kāmyake vāsaṃ nedānīm amaropamam 26 [sahadeva] yo dhanāni ca kanyāś ca yudhi jitvā mahārathān ājahāra purā rājñe rājasūye mahākratau 27 yaḥ sametān mṛdhe jitvā yādavān amitadyutiḥ subhadrām ājahāraiko vāsudevasya saṃmate 28 tasya jiṣṇor bṛsīṃ dṛṣṭvā śūnyām upaniveśane hṛdayaṃ me mahārāja na śāmyati kadā cana 29 vanād asmād vivāsaṃ tu rocaye 'ham ariṃdama na hi nas tam ṛte vīraṃ ramaṇīyam idaṃ vanam |