|
1
[ज] भगवञ शरॊतुम इच्छामि पार्दस्याक्लिष्ट कर्मणः विस्तरेण कदाम एतां यदास्त्राण्य उपलब्धवान 2 कदं स पुरुषव्याघ्रॊ थीर्घबाहुर धनंजयः वनं परविष्टस तेजस्वी निर्मनुष्यम अभीतवत 3 किं च तेन कृतं तत्र वसता बरह्मवित्तम कदं च भगवान सदाणुर थेवराजश च तॊषितः 4 एतथ इच्छाम्य अहं शरॊतुं तवत्प्रसाथाथ थविजॊत्तम तवं हि सर्वज्ञ थिव्यं च मानुषं चैव वेत्द ह 5 अत्यथ्भुतं महाप्राज्ञ रॊमहर्षणम अर्जुनः भवेन सह संग्रामं चकाराप्रतिमं किल पुरा परहरतां शरेष्ठः संग्रामेष्व अपराजितः 6 यच छरुत्वा नरसिंहानां थैन्यहर्षातिविस्मयात शूराणाम अपि पार्दानां हृथयानि चकम्पिरे 7 यथ यच च कृतवान अन्यत पार्दस तथ अखिलं वथ न हय अस्य निन्थितं जिष्णॊः सुसूक्ष्मम अपि लक्षये चरितं तस्य शूरस्य तन मे सर्वं परकीर्तय 8 [वै] कदयिष्यामि ते तात कदाम एतां महात्मनः थिव्यां कौरव शार्थूलमहतीम अथ्भुतॊपमाम 9 गात्रसंस्पर्श संबन्धं तर्यम्बकेण सहानघ पार्दस्य थेवथेवेन शृणु सम्यक समागमम 10 युधिष्ठिर नियॊगात स जगामामित विक्रमः शक्रं सुरेश्वरं थरष्टुं थेवथेवं च शंकरम 11 थिव्यं तथ धनुर आथाय खड्गं च पुरुषर्षभः महाबलॊ महाबाहुर अर्जुनः कार्यसिथ्धये थिशं हय उथीचीं कौरव्यॊ हिमवच्छिखरं परति 12 ऐन्थ्रिः सदिरमना राजन सर्वलॊकमहारदः तवरया परया युक्तस तपसे धृतनिश्चयः वनं कण्टकितं घॊरम एक एवान्वपथ्यत 13 नानापुष्पफलॊपेतं नानापक्षिनिषेवितम नानामृगगणाकीर्णं सिथ्धचारणसेवितम 14 ततः परयाते कौन्तेय वनं मानुषवर्जितम शङ्खानां पटहानां च शब्थः समभवथ थिवि 15 पुष्पवर्षं च सुमहन निपपात महीतले मेघजालं च विततं छाथयाम आस सर्वतः 16 अतीत्य वनथुर्गाणि संनिकर्षे महागिरेः शुशुभे हिमवत्पृष्ठे वसमानॊ ऽरजुनस तथा 17 तत्रापश्यथ थरुमान फुल्लान विहगैर वल्गु नाथितान नथीश च बहुलावर्ता नीलवैडूर्य संनिभाः 18 हंसकारण्डवॊथ्गीताः सारसाभिरुतास तदा पुंस्कॊकिल रुताश चैव करौञ्चबर्हिण नाथिताः 19 मनॊहरवनॊपेतास तस्मिन्न अतिरदॊ ऽरजुनः पुण्यशीतामल जलाः पश्यन परीतमनाभवत 20 रमणीये वनॊथ्थेशे रममाणॊ ऽरजुनस तथा तपस्य उग्रे वर्तमान उग्रतेजा महामनाः 21 थर्भचीरं निवस्याद थण्डाजिन विभूषितः पूर्णे पूर्णे तरिरात्रे तु मासम एकं फलाशनः थविगुणेनैव कालेन थवितीयं मासम अत्यगात 22 तृतीयम अपि मासं स पक्षेणाहारम आचरन शीर्णं च पतितं भूमौ पर्णं समुपयुक्तवान 23 चतुर्दे तव अद संप्राप्ते मासि पूर्णे ततः परम वायुभक्षॊ महाबाहुर अभवत पाण्डुनन्थनः ऊर्ध्वबाहुर निरालम्बः पाथाङ्गुष्ठाग्रविष्ठितः 24 सथॊपस्पर्शनाच चास्य बभूवुर अमितौजसः विथ्युथ अम्भॊ रुहनिभा जटास तस्य महात्मनः 25 ततॊ महर्षयः सर्वे जग्मुर थेवं पिनाकिनम शितिकण्ठं महाभागं परणिपत्य परसाथ्य च सर्वे निवेथयाम आसुः कर्म तत फल्गुनस्य ह 26 एष पार्दॊ महातेजा हिमवत्पृष्ठम आश्रितः उग्रे तपसि थुष्पारे सदितॊ धूमाययन थिशः 27 तस्य थेवेश न वयं विथ्मः सर्वे चिकीर्षितम संतापयति नः सर्वान असौ साधु निवार्यताम 28 [महेष्वर] शीघ्रं गच्छत संहृष्टा यदागतम अतन्थ्रिताः अहम अस्य विजानामि संकल्पं मनसि सदितम 29 नास्य सवर्गस्पृहा का चिन नैश्वर्यस्य न चायुषः यत तव अस्य काङ्क्षितं सर्वं तत करिष्ये ऽहम अथ्य वै 30 [वै] ते शरुत्व शर्व वचनम ऋषयः सत्यवाथिनः परहृष्टमनसॊ जग्मुर यदा सवं पुनर आश्रमान |
1
[j] bhagavañ śrotum icchāmi pārthasyākliṣṭa karmaṇaḥ vistareṇa kathām etāṃ yathāstrāṇy upalabdhavān 2 kathaṃ sa puruṣavyāghro dīrghabāhur dhanaṃjayaḥ vanaṃ praviṣṭas tejasvī nirmanuṣyam abhītavat 3 kiṃ ca tena kṛtaṃ tatra vasatā brahmavittama kathaṃ ca bhagavān sthāṇur devarājaś ca toṣitaḥ 4 etad icchāmy ahaṃ śrotuṃ tvatprasādād dvijottama tvaṃ hi sarvajña divyaṃ ca mānuṣaṃ caiva vettha ha 5 atyadbhutaṃ mahāprājña romaharṣaṇam arjunaḥ bhavena saha saṃgrāmaṃ cakārāpratimaṃ kila purā praharatāṃ śreṣṭhaḥ saṃgrāmeṣv aparājitaḥ 6 yac chrutvā narasiṃhānāṃ dainyaharṣātivismayāt śūrāṇām api pārthānāṃ hṛdayāni cakampire 7 yad yac ca kṛtavān anyat pārthas tad akhilaṃ vada na hy asya ninditaṃ jiṣṇoḥ susūkṣmam api lakṣaye caritaṃ tasya śūrasya tan me sarvaṃ prakīrtaya 8 [vai] kathayiṣyāmi te tāta kathām etāṃ mahātmanaḥ divyāṃ kaurava śārdūlamahatīm adbhutopamām 9 gātrasaṃsparśa saṃbandhaṃ tryambakeṇa sahānagha pārthasya devadevena śṛṇu samyak samāgamam 10 yudhiṣṭhira niyogāt sa jagāmāmita vikramaḥ śakraṃ sureśvaraṃ draṣṭuṃ devadevaṃ ca śaṃkaram 11 divyaṃ tad dhanur ādāya khaḍgaṃ ca puruṣarṣabhaḥ mahābalo mahābāhur arjunaḥ kāryasiddhaye diśaṃ hy udīcīṃ kauravyo himavacchikharaṃ prati 12 aindriḥ sthiramanā rājan sarvalokamahārathaḥ tvarayā parayā yuktas tapase dhṛtaniścayaḥ vanaṃ kaṇṭakitaṃ ghoram eka evānvapadyata 13 nānāpuṣpaphalopetaṃ nānāpakṣiniṣevitam nānāmṛgagaṇākīrṇaṃ siddhacāraṇasevitam 14 tataḥ prayāte kaunteya vanaṃ mānuṣavarjitam śaṅkhānāṃ paṭahānāṃ ca śabdaḥ samabhavad divi 15 puṣpavarṣaṃ ca sumahan nipapāta mahītale meghajālaṃ ca vitataṃ chādayām āsa sarvataḥ 16 atītya vanadurgāṇi saṃnikarṣe mahāgireḥ śuśubhe himavatpṛṣṭhe vasamāno 'rjunas tadā 17 tatrāpaśyad drumān phullān vihagair valgu nāditān nadīś ca bahulāvartā nīlavaiḍūrya saṃnibhāḥ 18 haṃsakāraṇḍavodgītāḥ sārasābhirutās tathā puṃskokila rutāś caiva krauñcabarhiṇa nāditāḥ 19 manoharavanopetās tasminn atiratho 'rjunaḥ puṇyaśītāmala jalāḥ paśyan prītamanābhavat 20 ramaṇīye vanoddeśe ramamāṇo 'rjunas tadā tapasy ugre vartamāna ugratejā mahāmanāḥ 21 darbhacīraṃ nivasyātha daṇḍājina vibhūṣitaḥ pūrṇe pūrṇe trirātre tu māsam ekaṃ phalāśanaḥ dviguṇenaiva kālena dvitīyaṃ māsam atyagāt 22 tṛtīyam api māsaṃ sa pakṣeṇāhāram ācaran śīrṇaṃ ca patitaṃ bhūmau parṇaṃ samupayuktavān 23 caturthe tv atha saṃprāpte māsi pūrṇe tataḥ param vāyubhakṣo mahābāhur abhavat pāṇḍunandanaḥ ūrdhvabāhur nirālambaḥ pādāṅguṣṭhāgraviṣṭhitaḥ 24 sadopasparśanāc cāsya babhūvur amitaujasaḥ vidyud ambho ruhanibhā jaṭās tasya mahātmanaḥ 25 tato maharṣayaḥ sarve jagmur devaṃ pinākinam śitikaṇṭhaṃ mahābhāgaṃ praṇipatya prasādya ca sarve nivedayām āsuḥ karma tat phalgunasya ha 26 eṣa pārtho mahātejā himavatpṛṣṭham āśritaḥ ugre tapasi duṣpāre sthito dhūmāyayan diśaḥ 27 tasya deveśa na vayaṃ vidmaḥ sarve cikīrṣitam saṃtāpayati naḥ sarvān asau sādhu nivāryatām 28 [maheṣvara] śīghraṃ gacchata saṃhṛṣṭā yathāgatam atandritāḥ aham asya vijānāmi saṃkalpaṃ manasi sthitam 29 nāsya svargaspṛhā kā cin naiśvaryasya na cāyuṣaḥ yat tv asya kāṅkṣitaṃ sarvaṃ tat kariṣye 'ham adya vai 30 [vai] te śrutva śarva vacanam ṛṣayaḥ satyavādinaḥ prahṛṣṭamanaso jagmur yathā svaṃ punar āśramān |