|
1
[वा] एवम उक्त्वा रौक्मिणेयॊ याथवान भरतर्षभ थंशितैर हरिभिर युक्तं रदम आस्दाय काञ्चनम 2 उच्छ्रित्य मकरं केतुं वयात्ताननम अलंकृतम उत्पतथ्भिर इवाकाशं तैर हयैर अन्वयात परान 3 विक्षिपन नाथयंश चापि धनुःश्रेष्ठं महाबलः तूणखड्गधरः शूरॊ बथ्धगॊधाङ्गुलि तरवान 4 स विथ्युच्चलितं चापं विहरन वै तलात तलम मॊहयाम आस थैतेयान सर्वान सौभनिवासिनः 5 नास्य विक्षिपतश चापं संथधानस्य चासकृत अन्तरं थथृशे कश चिन निघ्नतः शात्रवान रणे 6 मुखस्य वर्णॊ न विकल्पते ऽसय; चेलुश च गात्राणि न चापि तस्य सिंहॊन्नतं चाप्य अभिगर्जतॊ ऽसय; शुश्राव लॊकॊ ऽथभुतरूपम अग्र्यम 7 जले चरः काञ्चनयष्टि संस्दॊ; वयात्ताननः सर्वतिमि परमादी वित्रासयन राजति वाहमुख्ये; शाल्वस्य सेना परमुखे धवजाग्र्यः 8 ततः स तूर्णं निष्पत्य परथ्युम्नः शत्रुकर्शनः शाल्वम एवाभिथुथ्राव विधास्यन कलहं नृप 9 अभियानं तु वीरेण परथ्युम्नेन महाहवे नामर्षयत संक्रुथ्धः शाल्वः कुरुकुलॊथ्वह 10 स रॊममथमत्तॊ वै कामगाथ अवरुह्य च परथ्युम्नं यॊधयाम आस शाल्वः परपुरंजयः 11 तयॊः सुतुमुलं युथ्धं शाल्व वृष्णिप्रवीरयॊः समेता थथृशुर लॊका बलिवासवयॊर इव 12 तस्य मायामयॊ वीर रदॊ हेमपरिष्कृतः सध्वजः सपताकश च सानुकर्षः सतूणवान 13 स तं रदवरं शरीमान समारुह्य किल परभॊ मुमॊच बाणान कौरव्य परथ्युम्नाय महाबलः 14 ततॊ बाणमयं वर्षं वयसृजत तरसा रणे परथ्युम्नॊ भुजवेगेन शाल्वं संमॊहयन्न इव 15 स तैर अभिहतः संख्ये नामर्षयत सौभराट शरान थीप्ताग्निसंकाशान मुमॊच तनये मम 16 स शाल्व बाणै राजेन्थ्र विथ्धॊ रुक्मिणिनन्थनः मुमॊच बाणं तवरितॊ मर्मभेथिनम आहवे 17 तस्य वर्म विभिथ्याशु स बाणॊ मत सुतेरितः बिभेथ हृथयं पत्री स पपात मुमॊह च 18 तस्मिन निपतिते वीरे शाल्वराजे विचेतसि संप्राथ्रवन थानवेन्थ्रा थारयन्तॊ वसुंधराम 19 हाहाकृतम अभूत सैन्यं शाल्वस्य पृदिवीपते नष्टसंज्ञे निपतिते तथा सौभपतौ नृप 20 तत उत्दाय कौरव्य परतिलभ्य च चेतनम मुमॊच बाणं तरसा परथ्युम्नाय महाबलः 21 तेन विथ्धॊ महाबाहुः परथ्युम्नः समरे सदितः जत्रु थेशे भृशं वीरॊ वयवासीथथ रदे तथा 22 तं स विथ्ध्वा महाराज शाल्वॊ रुक्मिणिनन्थनम ननाथ सिंहनाथं वै नाथेनापूरयन महीम 23 ततॊ मॊहं समापन्ने तनये मम भारत मुमॊच बाणांस तवरितः पुनर अन्यान थुरासथान 24 स तैर अभिहतॊ बाणैर बहुभिस तेन मॊहितः निश्चेष्टः कौरवश्रेष्ठ परथ्युम्नॊ ऽभूथ रणाजिरम |
1
[vā] evam uktvā raukmiṇeyo yādavān bharatarṣabha daṃśitair haribhir yuktaṃ ratham āsthāya kāñcanam 2 ucchritya makaraṃ ketuṃ vyāttānanam alaṃkṛtam utpatadbhir ivākāśaṃ tair hayair anvayāt parān 3 vikṣipan nādayaṃś cāpi dhanuḥśreṣṭhaṃ mahābalaḥ tūṇakhaḍgadharaḥ śūro baddhagodhāṅguli travān 4 sa vidyuccalitaṃ cāpaṃ viharan vai talāt talam mohayām āsa daiteyān sarvān saubhanivāsinaḥ 5 nāsya vikṣipataś cāpaṃ saṃdadhānasya cāsakṛt antaraṃ dadṛśe kaś cin nighnataḥ śātravān raṇe 6 mukhasya varṇo na vikalpate 'sya; celuś ca gātrāṇi na cāpi tasya siṃhonnataṃ cāpy abhigarjato 'sya; śuśrāva loko 'dbhutarūpam agryam 7 jale caraḥ kāñcanayaṣṭi saṃstho; vyāttānanaḥ sarvatimi pramāthī vitrāsayan rājati vāhamukhye; śālvasya senā pramukhe dhvajāgryaḥ 8 tataḥ sa tūrṇaṃ niṣpatya pradyumnaḥ śatrukarśanaḥ śālvam evābhidudrāva vidhāsyan kalahaṃ nṛpa 9 abhiyānaṃ tu vīreṇa pradyumnena mahāhave nāmarṣayata saṃkruddhaḥ śālvaḥ kurukulodvaha 10 sa romamadamatto vai kāmagād avaruhya ca pradyumnaṃ yodhayām āsa śālvaḥ parapuraṃjayaḥ 11 tayoḥ sutumulaṃ yuddhaṃ śālva vṛṣṇipravīrayoḥ sametā dadṛśur lokā balivāsavayor iva 12 tasya māyāmayo vīra ratho hemapariṣkṛtaḥ sadhvajaḥ sapatākaś ca sānukarṣaḥ satūṇavān 13 sa taṃ rathavaraṃ śrīmān samāruhya kila prabho mumoca bāṇān kauravya pradyumnāya mahābalaḥ 14 tato bāṇamayaṃ varṣaṃ vyasṛjat tarasā raṇe pradyumno bhujavegena śālvaṃ saṃmohayann iva 15 sa tair abhihataḥ saṃkhye nāmarṣayata saubharāṭ śarān dīptāgnisaṃkāśān mumoca tanaye mama 16 sa śālva bāṇai rājendra viddho rukmiṇinandanaḥ mumoca bāṇaṃ tvarito marmabhedinam āhave 17 tasya varma vibhidyāśu sa bāṇo mat suteritaḥ bibheda hṛdayaṃ patrī sa papāta mumoha ca 18 tasmin nipatite vīre śālvarāje vicetasi saṃprādravan dānavendrā dārayanto vasuṃdharām 19 hāhākṛtam abhūt sainyaṃ śālvasya pṛthivīpate naṣṭasaṃjñe nipatite tadā saubhapatau nṛpa 20 tata utthāya kauravya pratilabhya ca cetanam mumoca bāṇaṃ tarasā pradyumnāya mahābalaḥ 21 tena viddho mahābāhuḥ pradyumnaḥ samare sthitaḥ jatru deśe bhṛśaṃ vīro vyavāsīdad rathe tadā 22 taṃ sa viddhvā mahārāja śālvo rukmiṇinandanam nanāda siṃhanādaṃ vai nādenāpūrayan mahīm 23 tato mohaṃ samāpanne tanaye mama bhārata mumoca bāṇāṃs tvaritaḥ punar anyān durāsadān 24 sa tair abhihato bāṇair bahubhis tena mohitaḥ niśceṣṭaḥ kauravaśreṣṭha pradyumno 'bhūd raṇājiram |