|
1
[धृ] किर्मीरस्य वधं कषत्तः शरॊतुम इच्छामि कद्यताम रक्षसा भीमसेनस्य कदम आसीत समागमः 2 [वि] शृणु भीमस्य कर्मेथम अतिमानुष कर्मणः शरुतपूर्वं मया तेषां कदान्तेषु पुनः पुनः 3 इतः परयाता राजेन्थ्र पाण्डवा थयूतनिर्जिताः जग्मुस तरिभिर अहॊरात्रैः काम्यकं नाम तथ वनम 4 रात्रौ निशीदे सवाभीले गते ऽरदसमये नृप परचारे पुरुषाथानां रक्षसां भीमकर्मणाम 5 तथ वनं तापसा नित्यं शेषाश च वनचारिणः थूरात परिहरन्ति सम पुरुषाथ अभयात किल 6 तेषां परविशतां तत्र मार्गम आवृत्य भारत थीप्ताक्षं भीषणं रक्षः सॊल्मुकं परत्यथृश्यत 7 बाहू महान्तौ कृत्वा तु तदास्यं च भयानकम सदितम आवृत्य पन्दानं येन यान्ति कुरूथ्वहाः 8 थष्टौष्ठ थंष्ट्रं ताम्राक्षं परथीप्तॊर्ध्व शिरॊरुहम सार्करश्मितडिच चक्रं सबलाकम इवाम्बुथम 9 सृजन्तं राक्षसीं मायां महाराव विराविणम मुञ्चन्तं विपुलं नाथं सतॊयम इव तॊयथम 10 तस्य नाथेन संत्रस्ताः पक्षिणः सर्वतॊथिशम विमुक्तनाथाः संपेतुः सदलजा जलजैः सह 11 संप्रथ्रुत मृगथ्वीपिमहिषर्क्ष समाकुलम तथ वनं तस्य नाथेन संप्रस्दितम इवाभवत 12 तस्यॊरुवाताभिहता ताम्रपल्लव बाहवः विथूर जाताश च लताः समाल्शिष्यन्त पाथपान 13 तस्मिन कषणे ऽद परववौ मारुतॊ भृशथारुणः रजसा संवृतं तेन नष्टर्ष्कम अभवन नभः 14 पञ्चानां पाण्डुपुत्राणाम अविज्ञातॊ महारिपुः पञ्चानाम इन्थ्रियाणां तु शॊकवेग इवातुलः 15 स थृष्ट्वा पाण्डवान थूरात कृष्णाजिनसमावृतान आवृणॊत तथ वनथ्वारं मैनाक इव पर्वतः 16 तं समासाथ्य वित्रस्ता कृष्णा कमललॊचना अथृष्टपूर्वं संत्रासान नयमीलयत लॊचने 17 थुःशासन करॊत्सृष्टविप्रकीर्णशिरॊरुहा पञ्च पर्वतमध्यस्दा नथीवाकुलतां गता 18 मॊमुह्यमानां तां तत्र जगृहुः पञ्च पाण्डवाः इन्थ्रियाणि परसक्तानि विषयेषु यदा रतिम 19 अद तां राक्षसीं मायाम उत्दितां घॊरथर्शनाम रक्षॊघ्नैर विविधैर मन्त्रैर धौम्यः सम्यक परयॊजितैः पश्यतां पाण्डुपुत्राणां नाशयाम आस वीर्यवान 20 स नष्टमायॊ ऽतिबलः करॊधविस्फारितेक्षणः काममूर्ति धरः कषुथ्रः कालकल्पॊ वयथृश्यत 21 तम उवाच ततॊ राजा थीर्घप्रज्ञॊ युधिष्ठिरः कॊ भवान कस्य वा किं ते करियतां कार्यम उच्यताम 22 परत्युवाचाद तथ रक्षॊ धर्मराजं युधिष्ठिरम अहं बकस्य वै भराता किर्मीर इति विश्रुतः 23 वने ऽसमिन काम्यके शून्ये निवसामि गतज्वरः युधि निर्जित्य पुरुषान आहारं नित्यम आचरन 24 के यूयम इह संप्राप्ता भक्ष्यभूता ममान्तिकम युधि निर्जित्य वः सर्वान भक्षयिष्ये गतज्वरः 25 युधिष्ठिरस तु तच छरुत्वा वचस तस्य थुरात्मनः आचचक्षे ततः सर्वं गॊत्र नामाथि भारत 26 पाण्डवॊ धर्मराजॊ ऽहं यथि ते शरॊत्रम आगतः सहितॊ भरातृभिः सर्वैर भीमसेनार्जुनाथिभिः 27 हृतराज्यॊ वनेवासं वस्तुं कृतम इतस ततः वनम अभ्यागतॊ घॊरम इथं तव परिग्रहम 28 किर्मीरस तव अब्रवीथ एनं थिष्ट्या थेवैर इथं मम उपपाथितम अथ्येह चिरकालान मनॊगतम 29 भीमसेनवधार्दं हि नित्यम अभ्युथ्यतायुधः चरामि पृदिवीं कृत्स्नां नैनम आसाथयाम्य अहम 30 सॊ ऽयम आसाथितॊ थिष्ट्या भरातृहा काङ्क्षितश चिरम अनेन हि मम भराता बकॊ विनिहतः परियः 31 वेत्रकीय गृहे राजन बराह्मणच छथ्म रूपिणा विथ्या बलम उपाश्रित्य न हय अस्त्य अस्यौरसं बलम 32 हिडिम्बश च सखा मह्यं थयितॊ वनगॊचरः हतॊ थुरात्मनानेन सवसा चास्य हृता पुरा 33 सॊ ऽयम अभ्यागतॊ मूढ ममेथं गहनं वनम परचार समये ऽसमाकम अर्धरात्रे समास्दिते 34 अथ्यास्य यातयिष्याम तथ वैरं चिरसंभृतम तर्पयिष्यामि च बकं रुधिरेणास्य भूरिणा 35 अध्याहम अनृणॊ भूत्वा भरातुः सख्युस तदैव च शान्तिं लब्धास्मि परमां हत्व राक्षसकण्टकम 36 यथि तेन पुरा मुक्तॊ भीमसेनॊ बकेन वै अथ्यैनं भक्षयिष्यामि पश्यतस ते युधिष्ठिर 37 एनं हि विपुलप्राणम अथ्य हत्वा वृकॊथरम संभक्ष्य जरयिष्यामि यदागस्त्यॊ महासुरम 38 एवम उक्तस तु धर्मात्मा सत्यसंधॊ युधिष्ठिरः नैतथ अस्तीति सक्रॊधॊ भर्त्सयाम आस राक्षसम 39 ततॊ भीमॊ महाबाहुर आरुज्य तरसा थरुम थशव्यामम इवॊथ्विथ्धं निष्पत्रम अकरॊत तथा 40 चकार सज्यं गाण्डीवं वज्रनिष्पेष गौरवम निमेषान्तरमात्रेण तदैव विजयॊ ऽरजुनः 41 निवार्य भीमॊ जिष्णुं तु तथ रक्षॊ घॊरथर्शनम अभिथ्रुत्याब्रवीथ वाक्यं तिष्ठ तिष्ठेति भारत 42 इत्य उक्त्वैनम अभिक्रुथ्धः कक्ष्याम उत्पीड्य पाण्डवः निष्पिष्य पाणिना पाणिं संथष्टौष्ठ पुटॊ बली तम अभ्यधावथ वेगेन भीमॊ वृक्षायुधस तथा 43 यमथण्डप्रतीकाशं ततस तं तस्य मूर्धनि पातयाम आस वेगेन कुलिशं मघवान इव 44 असंभ्रान्तं तु तथ रक्षः समरे परत्यथृश्यत चिक्षेप चॊल्मिकं थीप्तम अशनिं जवलिताम इव 45 तथ उथस्तम अलातं तु भीमः परहरतां वरः पथा सव्येन चिक्षेप तथ रक्षः पुनर आव्रजत 46 किर्मीरश चापि सहसा वृक्षम उत्पाट्य पाण्डवम थण्डपाणिर इव करुथ्धः समरे परत्ययुध्यत 47 तथ वृक्षयुथ्धम अभवन महीरुह विनाशनम वालिसुग्रीवयॊर भरात्रॊर यदा शरीकाङ्क्षिणॊः पुरा 48 शीर्षयॊः पतिता वृक्षा बिभिथुर नैकधा तयॊः यदैवॊत्पल पथ्मानि मत्तयॊर थविपयॊस तदा 49 मुञ्जवज जार्जरी भूता बहवस तत्र पाथपाः चीराणीव वयुथस्तानि रेजुस तत्र महावने 50 तथ वृक्षयुथ्धम अभवत सुमुहूर्तं विशां पते राक्षसानां च मुख्यस्य नराणाम उत्तमस्य च 51 ततः शिलां समुत्क्षिप्य भीमस्य युधि तिष्ठतः पराहिणॊथ राक्षसः करुथ्धॊ भीमसेनश चचाल ह 52 तं शिला ताडनजडं पर्यधावत स राक्षसः बाहुविक्षिप्त किरणः सवर्भानुर इव भास्करम 53 ताव अन्यॊन्यं समाश्लिष्य परकर्षन्तौ परस्परम उभाव अपि चकाशेते परयुथ्धौ वृषभाव इव 54 तयॊर आसीत सुतुमुलः संप्रहारः सुथारुणः नखथंष्ट्रायुधवतॊर वयाघ्रयॊर इव थृट्तयॊः 55 थुर्यॊधन निकाराच च बाहुवीर्याच च थर्पितः कृष्णा नयनथृष्टश च वयवर्धत वृकॊथरः 56 अभिपत्याद बाहुभ्यां परत्यगृह्णाथ अमर्षितः मातङ्ग इव मातङ्गं परभिन्नकरटा मुखः 57 तं चाप्य आद ततॊ रक्षः परतिजग्राह वीर्यवान तम आक्षिपथ भीमसेनॊ बलेन बलिनां वरः 58 तयॊर भुजविनिष्पेषाथ उभयॊर वलिनॊस तथा शब्थः समभवथ घॊरॊ वेणुस्फॊट समॊ युधि 59 अदैनम आक्षिप्य बलाथ गृह्य मध्ये वृकॊथरः धूनयाम आस वेगेन वायुश चण्ड इव थरुमम 60 स भीमेन परामृष्टॊ थुर्बलॊ बलिना रणे वयस्पन्थत यदाप्राणं विचकर्ष च पाण्डवम 61 तत एनं परिश्रान्तम उपलभ्य वृकॊथरः यॊक्त्रयाम आस बाहुभ्यां पशुं रशनया यदा 62 विनथन्तं महानाथं भिन्नभेरी समस्वनम भरामयाम आस सुचिरं विस्फुरन्तम अचेतसम 63 तं विषीथन्तम आज्ञाय राक्षसं पाण्डुनन्थनः परगृह्य तरसा थॊर्भ्यां पशुमारम अमारयन 64 आक्रम्य स कटी थेशे जानुना राक्षसाधमम अपीडयत बाहुब्भ्यां कण्ठं तस्य वृकॊथरः 65 अद तं जड सर्वाङ्गं वयावृत्तनयनॊल्बणम भूतले पातयाम आस वाक्यं चेथम उवाच ह 66 हिडिम्बबकयॊः पापन तवम अश्रुप्रमार्जनम करिष्यसि गतश चासि यमस्य सथनं परति 67 इत्य एवम उक्त्वा पुरुषप्रवीरस; तं राक्षसं करॊधविवृत्त नेत्रः परस्रस्तवस्त्राभरणं सफुरन्तम; उथ्ब्भ्रान्त चित्तं वयसुम उत्ससर्ज 68 तस्मिन हते तॊयथतुल्यरूपे; कृष्णां पुरस्कृत्य नरेन्थ्रपुत्राः भीमं परशस्याद गुणैर अनेकैर; हृष्टास ततॊ थवैतवनाय जग्मुः 69 एवं विनिहतः संख्ये किर्मीरॊ मनुजाधिप भीमेन वचनाथ अस्य धर्मराजस्य कौरव 70 ततॊ निष्कण्टकं कृत्वा वनं तथ अपराजितः थरौपथ्या सहधर्मज्ञॊ वसतिं ताम उवास ह 71 समाश्वास्य च ते सर्वे थरौपथीं भरतर्षभाः परहृष्टमनसः परीत्या परशशंसुर वृकॊथरम 72 भीम बाहुबलॊत्पिष्टे विनष्टे राक्षसे ततः विविशुस तथ वनं वीराः कषेमं निहतकण्टकम 73 स मया गच्छता मार्गे विनिकीर्णॊ भयावहः वने महति थुष्टात्मा थृष्टॊ भीमबलाथ धतः 74 तत्राश्रौषम अहं चैतत कर्म भीमस्य भारत बराह्मणानां कदयतां ये तत्रासन समागताः 75 एवं विनिहतं संख्ये किर्मीरं राक्षसॊत्तमम शरुत्वा धयानपरॊ राजा निशश्वासार्तवत तथा |
1
[dhṛ] kirmīrasya vadhaṃ kṣattaḥ śrotum icchāmi kathyatām rakṣasā bhīmasenasya katham āsīt samāgamaḥ 2 [vi] śṛṇu bhīmasya karmedam atimānuṣa karmaṇaḥ śrutapūrvaṃ mayā teṣāṃ kathānteṣu punaḥ punaḥ 3 itaḥ prayātā rājendra pāṇḍavā dyūtanirjitāḥ jagmus tribhir ahorātraiḥ kāmyakaṃ nāma tad vanam 4 rātrau niśīthe svābhīle gate 'rthasamaye nṛpa pracāre puruṣādānāṃ rakṣasāṃ bhīmakarmaṇām 5 tad vanaṃ tāpasā nityaṃ śeṣāś ca vanacāriṇaḥ dūrāt pariharanti sma puruṣād abhayāt kila 6 teṣāṃ praviśatāṃ tatra mārgam āvṛtya bhārata dīptākṣaṃ bhīṣaṇaṃ rakṣaḥ solmukaṃ pratyadṛśyata 7 bāhū mahāntau kṛtvā tu tathāsyaṃ ca bhayānakam sthitam āvṛtya panthānaṃ yena yānti kurūdvahāḥ 8 daṣṭauṣṭha daṃṣṭraṃ tāmrākṣaṃ pradīptordhva śiroruham sārkaraśmitaḍic cakraṃ sabalākam ivāmbudam 9 sṛjantaṃ rākṣasīṃ māyāṃ mahārāva virāviṇam muñcantaṃ vipulaṃ nādaṃ satoyam iva toyadam 10 tasya nādena saṃtrastāḥ pakṣiṇaḥ sarvatodiśam vimuktanādāḥ saṃpetuḥ sthalajā jalajaiḥ saha 11 saṃpradruta mṛgadvīpimahiṣarkṣa samākulam tad vanaṃ tasya nādena saṃprasthitam ivābhavat 12 tasyoruvātābhihatā tāmrapallava bāhavaḥ vidūra jātāś ca latāḥ samālśiṣyanta pādapān 13 tasmin kṣaṇe 'tha pravavau māruto bhṛśadāruṇaḥ rajasā saṃvṛtaṃ tena naṣṭarṣkam abhavan nabhaḥ 14 pañcānāṃ pāṇḍuputrāṇām avijñāto mahāripuḥ pañcānām indriyāṇāṃ tu śokavega ivātulaḥ 15 sa dṛṣṭvā pāṇḍavān dūrāt kṛṣṇājinasamāvṛtān āvṛṇot tad vanadvāraṃ maināka iva parvataḥ 16 taṃ samāsādya vitrastā kṛṣṇā kamalalocanā adṛṣṭapūrvaṃ saṃtrāsān nyamīlayata locane 17 duḥśāsana karotsṛṣṭaviprakīrṇaśiroruhā pañca parvatamadhyasthā nadīvākulatāṃ gatā 18 momuhyamānāṃ tāṃ tatra jagṛhuḥ pañca pāṇḍavāḥ indriyāṇi prasaktāni viṣayeṣu yathā ratim 19 atha tāṃ rākṣasīṃ māyām utthitāṃ ghoradarśanām rakṣoghnair vividhair mantrair dhaumyaḥ samyak prayojitaiḥ paśyatāṃ pāṇḍuputrāṇāṃ nāśayām āsa vīryavān 20 sa naṣṭamāyo 'tibalaḥ krodhavisphāritekṣaṇaḥ kāmamūrti dharaḥ kṣudraḥ kālakalpo vyadṛśyata 21 tam uvāca tato rājā dīrghaprajño yudhiṣṭhiraḥ ko bhavān kasya vā kiṃ te kriyatāṃ kāryam ucyatām 22 pratyuvācātha tad rakṣo dharmarājaṃ yudhiṣṭhiram ahaṃ bakasya vai bhrātā kirmīra iti viśrutaḥ 23 vane 'smin kāmyake śūnye nivasāmi gatajvaraḥ yudhi nirjitya puruṣān āhāraṃ nityam ācaran 24 ke yūyam iha saṃprāptā bhakṣyabhūtā mamāntikam yudhi nirjitya vaḥ sarvān bhakṣayiṣye gatajvaraḥ 25 yudhiṣṭhiras tu tac chrutvā vacas tasya durātmanaḥ ācacakṣe tataḥ sarvaṃ gotra nāmādi bhārata 26 pāṇḍavo dharmarājo 'haṃ yadi te śrotram āgataḥ sahito bhrātṛbhiḥ sarvair bhīmasenārjunādibhiḥ 27 hṛtarājyo vanevāsaṃ vastuṃ kṛtam itas tataḥ vanam abhyāgato ghoram idaṃ tava parigraham 28 kirmīras tv abravīd enaṃ diṣṭyā devair idaṃ mama upapāditam adyeha cirakālān manogatam 29 bhīmasenavadhārthaṃ hi nityam abhyudyatāyudhaḥ carāmi pṛthivīṃ kṛtsnāṃ nainam āsādayāmy aham 30 so 'yam āsādito diṣṭyā bhrātṛhā kāṅkṣitaś ciram anena hi mama bhrātā bako vinihataḥ priyaḥ 31 vetrakīya gṛhe rājan brāhmaṇac chadma rūpiṇā vidyā balam upāśritya na hy asty asyaurasaṃ balam 32 hiḍimbaś ca sakhā mahyaṃ dayito vanagocaraḥ hato durātmanānena svasā cāsya hṛtā purā 33 so 'yam abhyāgato mūḍha mamedaṃ gahanaṃ vanam pracāra samaye 'smākam ardharātre samāsthite 34 adyāsya yātayiṣyāma tad vairaṃ cirasaṃbhṛtam tarpayiṣyāmi ca bakaṃ rudhireṇāsya bhūriṇā 35 adhyāham anṛṇo bhūtvā bhrātuḥ sakhyus tathaiva ca śāntiṃ labdhāsmi paramāṃ hatva rākṣasakaṇṭakam 36 yadi tena purā mukto bhīmaseno bakena vai adyainaṃ bhakṣayiṣyāmi paśyatas te yudhiṣṭhira 37 enaṃ hi vipulaprāṇam adya hatvā vṛkodaram saṃbhakṣya jarayiṣyāmi yathāgastyo mahāsuram 38 evam uktas tu dharmātmā satyasaṃdho yudhiṣṭhiraḥ naitad astīti sakrodho bhartsayām āsa rākṣasam 39 tato bhīmo mahābāhur ārujya tarasā druma daśavyāmam ivodviddhaṃ niṣpatram akarot tadā 40 cakāra sajyaṃ gāṇḍīvaṃ vajraniṣpeṣa gauravam nimeṣāntaramātreṇa tathaiva vijayo 'rjunaḥ 41 nivārya bhīmo jiṣṇuṃ tu tad rakṣo ghoradarśanam abhidrutyābravīd vākyaṃ tiṣṭha tiṣṭheti bhārata 42 ity uktvainam abhikruddhaḥ kakṣyām utpīḍya pāṇḍavaḥ niṣpiṣya pāṇinā pāṇiṃ saṃdaṣṭauṣṭha puṭo balī tam abhyadhāvad vegena bhīmo vṛkṣāyudhas tadā 43 yamadaṇḍapratīkāśaṃ tatas taṃ tasya mūrdhani pātayām āsa vegena kuliśaṃ maghavān iva 44 asaṃbhrāntaṃ tu tad rakṣaḥ samare pratyadṛśyata cikṣepa colmikaṃ dīptam aśaniṃ jvalitām iva 45 tad udastam alātaṃ tu bhīmaḥ praharatāṃ varaḥ padā savyena cikṣepa tad rakṣaḥ punar āvrajat 46 kirmīraś cāpi sahasā vṛkṣam utpāṭya pāṇḍavam daṇḍapāṇir iva kruddhaḥ samare pratyayudhyata 47 tad vṛkṣayuddham abhavan mahīruha vināśanam vālisugrīvayor bhrātror yathā śrīkāṅkṣiṇoḥ purā 48 śīrṣayoḥ patitā vṛkṣā bibhidur naikadhā tayoḥ yathaivotpala padmāni mattayor dvipayos tathā 49 muñjavaj jārjarī bhūtā bahavas tatra pādapāḥ cīrāṇīva vyudastāni rejus tatra mahāvane 50 tad vṛkṣayuddham abhavat sumuhūrtaṃ viśāṃ pate rākṣasānāṃ ca mukhyasya narāṇām uttamasya ca 51 tataḥ śilāṃ samutkṣipya bhīmasya yudhi tiṣṭhataḥ prāhiṇod rākṣasaḥ kruddho bhīmasenaś cacāla ha 52 taṃ śilā tāḍanajaḍaṃ paryadhāvat sa rākṣasaḥ bāhuvikṣipta kiraṇaḥ svarbhānur iva bhāskaram 53 tāv anyonyaṃ samāśliṣya prakarṣantau parasparam ubhāv api cakāśete prayuddhau vṛṣabhāv iva 54 tayor āsīt sutumulaḥ saṃprahāraḥ sudāruṇaḥ nakhadaṃṣṭrāyudhavator vyāghrayor iva dṛṭtayoḥ 55 duryodhana nikārāc ca bāhuvīryāc ca darpitaḥ kṛṣṇā nayanadṛṣṭaś ca vyavardhata vṛkodaraḥ 56 abhipatyātha bāhubhyāṃ pratyagṛhṇād amarṣitaḥ mātaṅga iva mātaṅgaṃ prabhinnakaraṭā mukhaḥ 57 taṃ cāpy ātha tato rakṣaḥ pratijagrāha vīryavān tam ākṣipad bhīmaseno balena balināṃ varaḥ 58 tayor bhujaviniṣpeṣād ubhayor valinos tadā śabdaḥ samabhavad ghoro veṇusphoṭa samo yudhi 59 athainam ākṣipya balād gṛhya madhye vṛkodaraḥ dhūnayām āsa vegena vāyuś caṇḍa iva drumam 60 sa bhīmena parāmṛṣṭo durbalo balinā raṇe vyaspandata yathāprāṇaṃ vicakarṣa ca pāṇḍavam 61 tata enaṃ pariśrāntam upalabhya vṛkodaraḥ yoktrayām āsa bāhubhyāṃ paśuṃ raśanayā yathā 62 vinadantaṃ mahānādaṃ bhinnabherī samasvanam bhrāmayām āsa suciraṃ visphurantam acetasam 63 taṃ viṣīdantam ājñāya rākṣasaṃ pāṇḍunandanaḥ pragṛhya tarasā dorbhyāṃ paśumāram amārayan 64 ākramya sa kaṭī deśe jānunā rākṣasādhamam apīḍayata bāhubbhyāṃ kaṇṭhaṃ tasya vṛkodaraḥ 65 atha taṃ jaḍa sarvāṅgaṃ vyāvṛttanayanolbaṇam bhūtale pātayām āsa vākyaṃ cedam uvāca ha 66 hiḍimbabakayoḥ pāpana tvam aśrupramārjanam kariṣyasi gataś cāsi yamasya sadanaṃ prati 67 ity evam uktvā puruṣapravīras; taṃ rākṣasaṃ krodhavivṛtta netraḥ prasrastavastrābharaṇaṃ sphurantam; udbbhrānta cittaṃ vyasum utsasarja 68 tasmin hate toyadatulyarūpe; kṛṣṇāṃ puraskṛtya narendraputrāḥ bhīmaṃ praśasyātha guṇair anekair; hṛṣṭās tato dvaitavanāya jagmuḥ 69 evaṃ vinihataḥ saṃkhye kirmīro manujādhipa bhīmena vacanād asya dharmarājasya kaurava 70 tato niṣkaṇṭakaṃ kṛtvā vanaṃ tad aparājitaḥ draupadyā sahadharmajño vasatiṃ tām uvāsa ha 71 samāśvāsya ca te sarve draupadīṃ bharatarṣabhāḥ prahṛṣṭamanasaḥ prītyā praśaśaṃsur vṛkodaram 72 bhīma bāhubalotpiṣṭe vinaṣṭe rākṣase tataḥ viviśus tad vanaṃ vīrāḥ kṣemaṃ nihatakaṇṭakam 73 sa mayā gacchatā mārge vinikīrṇo bhayāvahaḥ vane mahati duṣṭātmā dṛṣṭo bhīmabalād dhataḥ 74 tatrāśrauṣam ahaṃ caitat karma bhīmasya bhārata brāhmaṇānāṃ kathayatāṃ ye tatrāsan samāgatāḥ 75 evaṃ vinihataṃ saṃkhye kirmīraṃ rākṣasottamam śrutvā dhyānaparo rājā niśaśvāsārtavat tadā |