Sacred Texts  Hinduism  Index  Book 1 Index  Previous  Next 

Book 1
Chapter 6

 1 puryāṃ tasyām ayodhyāyāṃ vedavit sarvasaṃgrahaḥ
  dīrghadarśī mahātejāḥ paurajānapadapriyaḥ
 2 ikṣvākūṇām atiratho yajvā dharmarato vaśī
  maharṣikalpo rājarṣis triṣu lokṛṣu viśrutaḥ
 3 balavān nihatāmitro mitravān vijitendriyaḥ
  dhanaiś ca saṃcayaiś cānyaiḥ śakravaiśravaṇopamaḥ
 4 yathā manur mahātejā lokasya parirakṣitā
  tathā daśaratho rājā vasañ jagad apālayat
 5 tena satyābhisaṃdhena trivargam anutiṣṭhatā
  pālitā sā purī śreṣṭhendreṇa ivāmarāvatī
 6 tasmin puravare hṛṣṭā dharmātmanā bahu śrutāḥ
  narās tuṣṭādhanaiḥ svaiḥ svair alubdhāḥ satyavādinaḥ
 7 nālpasaṃnicayaḥ kaś cid āsīt tasmin purottame
  kuṭumbī yo hy asiddhārtho 'gavāśvadhanadhānyavān
 8 kāmī vā na kadaryo vā nṛśaṃsaḥ puruṣaḥ kva cit
  draṣṭuṃ śakyam ayodhyāyāṃ nāvidvān na ca nāstikaḥ
 9 sarve narāś ca nāryaś ca dharmaśīlāḥ susaṃyatāḥ
  muditāḥ śīlavṛttābhyāṃ maharṣaya ivāmalāḥ
 10 nākuṇḍalī nāmukuṭī nāsragvī nālpabhogavān
   nāmṛṣṭo nānuliptāṅgo nāsugandhaś ca vidyate
11 nāmṛṣṭabhojī nādātā nāpy anaṅgadaniṣkadhṛk
   nāhastābharaṇo vāpi dṛśyate nāpy anātmavān
12 nānāhitāgnir nāyajvā vipro nāpy asahasradaḥ
   kaś cid āsīd ayodhyāyāṃ na ca nirvṛttasaṃkaraḥ
13 svakarmaniratā nityaṃ brāhmaṇā vijitendriyāḥ
   dānādhyayanaśīlāś ca saṃyatāś ca pratigrahe
14 na nāstiko nānṛtako na kaś cid abahuśrutaḥ
   nāsūyako na cāśakto nāvidvān vidyate tadā
15 na dīnaḥ kṣiptacitto vā vyathito vāpi kaś cana
   kaś cin naro vā nārī vā nāśrīmān nāpy arūpavān
   draṣṭuṃ śakyam ayodhyāyāṃ nāpi rājanyabhaktimān
16 varṇeṣv agryacaturtheṣu devatātithipūjakāḥ
   dīrghāyuṣo narāḥ sarve dharmaṃ satyaṃ ca saṃśritāḥ
17 kṣatraṃ brahmamukhaṃ cāsīd vaiśyāḥ kṣatram anuvratāḥ
   śūdrāḥ svadharmaniratās trīn varṇān upacāriṇaḥ
18 sā tenekṣvākunāthena purī suparirakṣitā
   yathā purastān manunā mānavendreṇa dhīmatā
19 yodhānām agnikalpānāṃ peśalānām amarṣiṇām
   saṃpūrṇākṛtavidyānāṃ guhākesariṇām iva
20 kāmbojaviṣaye jātair bāhlīkaiś ca hayottamaiḥ
   vanāyujair nadījaiś ca pūrṇāharihayopamaiḥ
21 vindhyaparvapajair mattaiḥ pūrṇā haimavatair api
   madānvitair atibalair mātaṅgaiḥ parvatopamaiḥ
22 añjanād api niṣkrāntair vāmanād api ca dvipaiḥ
   bhadramandrair bhadramṛgair mṛgamandraiś ca sā purī
23 nityamattaiḥ sadā pūrṇā nāgair acalasaṃnibhaiḥ
   sā yojane ca dve bhūyaḥ satyanāmā prakāśate
24 tāṃ satyanāmāṃ dṛḍhatoraṇārgalām; gṛhair vicitrair upaśobhitāṃ śivām
   purīm ayodhyāṃ nṛsahasrasaṃkulāṃ; śaśāsa vai śakrasamo mahīpatiḥ
 1 पुर्यां तस्याम अयॊध्यायां वेथवित सर्वसंग्रहः
  थीर्घथर्शी महातेजाः पौरजानपथप्रियः
 2 इक्ष्वाकूणाम अतिरदॊ यज्वा धर्मरतॊ वशी
  महर्षिकल्पॊ राजर्षिस तरिषु लॊकृषु विश्रुतः
 3 बलवान निहतामित्रॊ मित्रवान विजितेन्थ्रियः
  धनैश च संचयैश चान्यैः शक्रवैश्रवणॊपमः
 4 यदा मनुर महातेजा लॊकस्य परिरक्षिता
  तदा थशरदॊ राजा वसञ जगथ अपालयत
 5 तेन सत्याभिसंधेन तरिवर्गम अनुतिष्ठता
  पालिता सा पुरी शरेष्ठेन्थ्रेण इवामरावती
 6 तस्मिन पुरवरे हृष्टा धर्मात्मना बहु शरुताः
  नरास तुष्टाधनैः सवैः सवैर अलुब्धाः सत्यवाथिनः
 7 नाल्पसंनिचयः कश चिथ आसीत तस्मिन पुरॊत्तमे
  कुटुम्बी यॊ हय असिथ्धार्दॊ ऽगवाश्वधनधान्यवान
 8 कामी वा न कथर्यॊ वा नृशंसः पुरुषः कव चित
  थरष्टुं शक्यम अयॊध्यायां नाविथ्वान न च नास्तिकः
 9 सर्वे नराश च नार्यश च धर्मशीलाः सुसंयताः
  मुथिताः शीलवृत्ताभ्यां महर्षय इवामलाः
 10 नाकुण्डली नामुकुटी नास्रग्वी नाल्पभॊगवान
   नामृष्टॊ नानुलिप्ताङ्गॊ नासुगन्धश च विथ्यते
11 नामृष्टभॊजी नाथाता नाप्य अनङ्गथनिष्कधृक
   नाहस्ताभरणॊ वापि थृश्यते नाप्य अनात्मवान
12 नानाहिताग्निर नायज्वा विप्रॊ नाप्य असहस्रथः
   कश चिथ आसीथ अयॊध्यायां न च निर्वृत्तसंकरः
13 सवकर्मनिरता नित्यं बराह्मणा विजितेन्थ्रियाः
   थानाध्ययनशीलाश च संयताश च परतिग्रहे
14 न नास्तिकॊ नानृतकॊ न कश चिथ अबहुश्रुतः
   नासूयकॊ न चाशक्तॊ नाविथ्वान विथ्यते तथा
15 न थीनः कषिप्तचित्तॊ वा वयदितॊ वापि कश चन
   कश चिन नरॊ वा नारी वा नाश्रीमान नाप्य अरूपवान
   थरष्टुं शक्यम अयॊध्यायां नापि राजन्यभक्तिमान
16 वर्णेष्व अग्र्यचतुर्देषु थेवतातिदिपूजकाः
   थीर्घायुषॊ नराः सर्वे धर्मं सत्यं च संश्रिताः
17 कषत्रं बरह्ममुखं चासीथ वैश्याः कषत्रम अनुव्रताः
   शूथ्राः सवधर्मनिरतास तरीन वर्णान उपचारिणः
18 सा तेनेक्ष्वाकुनादेन पुरी सुपरिरक्षिता
   यदा पुरस्तान मनुना मानवेन्थ्रेण धीमता
19 यॊधानाम अग्निकल्पानां पेशलानाम अमर्षिणाम
   संपूर्णाकृतविथ्यानां गुहाकेसरिणाम इव
20 काम्बॊजविषये जातैर बाह्लीकैश च हयॊत्तमैः
   वनायुजैर नथीजैश च पूर्णाहरिहयॊपमैः
21 विन्ध्यपर्वपजैर मत्तैः पूर्णा हैमवतैर अपि
   मथान्वितैर अतिबलैर मातङ्गैः पर्वतॊपमैः
22 अञ्जनाथ अपि निष्क्रान्तैर वामनाथ अपि च थविपैः
   भथ्रमन्थ्रैर भथ्रमृगैर मृगमन्थ्रैश च सा पुरी
23 नित्यमत्तैः सथा पूर्णा नागैर अचलसंनिभैः
   सा यॊजने च थवे भूयः सत्यनामा परकाशते
24 तां सत्यनामां थृढतॊरणार्गलाम; गृहैर विचित्रैर उपशॊभितां शिवाम
   पुरीम अयॊध्यां नृसहस्रसंकुलां; शशास वै शक्रसमॊ महीपतिः


Next: Chapter 7