|
1
[वै] एवं ते पुरुषव्याघ्राः पाण्डवा मातृनन्थनाः समरन्तॊ मातरं वीरा बभूवुर भृशथुःखिताः 2 ये राजकार्येषु पुरा वयासक्ता नित्यशॊ ऽभवन ते राजकार्याणि तथा नाकार्षुः सर्वतः पुरे 3 आविष्टा इव शॊकेन नाभ्यनन्थन्त किं चन संभाष्यमाणा अपि ते न किं चित परत्यपूजयन 4 ते सम वीरा थुराधर्षा गाम्भीर्ये सागरॊपमाः शॊकॊपहतविज्ञाना नष्टसांज्ञा इवाभवन 5 अनुस्मरन्तॊ जननीं ततस ते कुरुनन्थनाः कदं नु वृथ्धमिदुनं वहत्य अथ्य पृदा कृशा 6 कदं च स महीपालॊ हतपुत्रॊ निराश्रयः पत्न्या सह वसत्य एकॊ वने शवापथ सेविते 7 सा च थेवी महाभागा गान्धारी हतबान्धवा पतिम अन्धं कदं वृथ्धम अन्वेति विजने वने 8 एवं तेषां कदयताम औत्सुक्यम अभवत तथा गमने चाभवथ बुथ्धिर धृतराष्ट्र थिथृक्षया 9 सहथेवास तु राजानं परणिपत्येथम अब्रवीत अहॊ मे भवतॊ थृष्टं हृथयंगमनं परति 10 न हि तवा गौरवेणाहम अशकं वक्तुम आत्मना गमनं परति राजेन्थ्र तथ इथं समुपस्दितम 11 थिष्ट्या थरक्ष्यामि तां कुन्तीं वर्तयन्तीं तपस्विनीम जटिलां तापसीं वृथ्धां कुशकाशपरिक्षताम 12 परासाथहर्म्य संवृथ्धाम अत्यन्तसुखभागिनीम कथा नु जननीं शरान्तां थरक्ष्यामि भृशथुःखिताम 13 अनित्याः खलु मर्त्यानां गतयॊ भरतर्षभ कुन्ती राजसुता यत्र वसत्य असुखिनी वने 14 सहथेव वचः शरुत्वा थरौपथी यॊषितां वरा उवाच थेवी राजानम अभिपूज्याभिनन्थ्य च 15 कथा थरक्ष्यामि तां थेवीं यथि जीवति सा पृदा जीवन्त्या हय अथ्य नः परीतिर भविष्यति नराधिप 16 एषा ते ऽसतु मतिर नित्यं धर्मे ते रमतां मनः यॊ ऽथय तवम अस्मान राजेन्थ्र शरेयसा यॊजयिष्यसि 17 अग्रपाथस्दितं चेमं विथ्धि राजन वधू जनम काङ्क्षन्तं थर्शनां कुन्त्या गान्धार्याः शवशुरस्य च 18 इत्य उक्तः सा नृपॊ थेव्या पाञ्चाल्या भरतर्षभ सेनाध्यक्षान समानाय्य सर्वान इथम अदाब्रवीत 19 निर्यातयत मे सेनां परभूतरदकुञ्जराम थरक्ष्यामि वनसंस्दं च धृतराष्ट्रं महीपतिम 20 सत्र्यध्यक्षांश चाब्रवीथ राजा यानानि विविधानि मे सज्जीक्रियन्तां सर्वाणि शिबिकाश च सहस्रशः 21 शकटापण वेशाश च कॊशशिल्पिन एव च निर्यान्तु कॊपपालाश च कुरुक्षेत्राश्रमं परति 22 यश च पौरजनः कश चिथ थरष्टुम इच्छति पार्दिवम अनावृतः सुविहितः स च यातु सुरक्षितः 23 सूथाः पौरॊगवश चैव सर्वं चैव महानम विविधं भक्ष्यभॊज्यं च शकटैर उह्यतां मम 24 परयाणं घुष्यतां चैव शवॊभूत इति माचिरम करियन्तां पदि चाप्य अथ्य वेश्मानि विविधानि च 25 एवम आज्ञाप्य राजा स भरातृभिः सह पाण्डवः शवॊभूते निर्ययौ राजा सस्त्री बाल पुरस्कृतः 26 स बहिर थिवसान एवं जनौघं परिपालयन नयवसन नृपतिः पञ्च ततॊ ऽगच्छथ वनं परति |
1
[vai] evaṃ te puruṣavyāghrāḥ pāṇḍavā mātṛnandanāḥ smaranto mātaraṃ vīrā babhūvur bhṛśaduḥkhitāḥ 2 ye rājakāryeṣu purā vyāsaktā nityaśo 'bhavan te rājakāryāṇi tadā nākārṣuḥ sarvataḥ pure 3 āviṣṭā iva śokena nābhyanandanta kiṃ cana saṃbhāṣyamāṇā api te na kiṃ cit pratyapūjayan 4 te sma vīrā durādharṣā gāmbhīrye sāgaropamāḥ śokopahatavijñānā naṣṭasāṃjñā ivābhavan 5 anusmaranto jananīṃ tatas te kurunandanāḥ kathaṃ nu vṛddhamithunaṃ vahaty adya pṛthā kṛśā 6 kathaṃ ca sa mahīpālo hataputro nirāśrayaḥ patnyā saha vasaty eko vane śvāpada sevite 7 sā ca devī mahābhāgā gāndhārī hatabāndhavā patim andhaṃ kathaṃ vṛddham anveti vijane vane 8 evaṃ teṣāṃ kathayatām autsukyam abhavat tadā gamane cābhavad buddhir dhṛtarāṣṭra didṛkṣayā 9 sahadevās tu rājānaṃ praṇipatyedam abravīt aho me bhavato dṛṣṭaṃ hṛdayaṃgamanaṃ prati 10 na hi tvā gauraveṇāham aśakaṃ vaktum ātmanā gamanaṃ prati rājendra tad idaṃ samupasthitam 11 diṣṭyā drakṣyāmi tāṃ kuntīṃ vartayantīṃ tapasvinīm jaṭilāṃ tāpasīṃ vṛddhāṃ kuśakāśaparikṣatām 12 prāsādaharmya saṃvṛddhām atyantasukhabhāginīm kadā nu jananīṃ śrāntāṃ drakṣyāmi bhṛśaduḥkhitām 13 anityāḥ khalu martyānāṃ gatayo bharatarṣabha kuntī rājasutā yatra vasaty asukhinī vane 14 sahadeva vacaḥ śrutvā draupadī yoṣitāṃ varā uvāca devī rājānam abhipūjyābhinandya ca 15 kadā drakṣyāmi tāṃ devīṃ yadi jīvati sā pṛthā jīvantyā hy adya naḥ prītir bhaviṣyati narādhipa 16 eṣā te 'stu matir nityaṃ dharme te ramatāṃ manaḥ yo 'dya tvam asmān rājendra śreyasā yojayiṣyasi 17 agrapādasthitaṃ cemaṃ viddhi rājan vadhū janam kāṅkṣantaṃ darśanāṃ kuntyā gāndhāryāḥ śvaśurasya ca 18 ity uktaḥ sā nṛpo devyā pāñcālyā bharatarṣabha senādhyakṣān samānāyya sarvān idam athābravīt 19 niryātayata me senāṃ prabhūtarathakuñjarām drakṣyāmi vanasaṃsthaṃ ca dhṛtarāṣṭraṃ mahīpatim 20 stryadhyakṣāṃś cābravīd rājā yānāni vividhāni me sajjīkriyantāṃ sarvāṇi śibikāś ca sahasraśaḥ 21 śakaṭāpaṇa veśāś ca kośaśilpina eva ca niryāntu kopapālāś ca kurukṣetrāśramaṃ prati 22 yaś ca paurajanaḥ kaś cid draṣṭum icchati pārthivam anāvṛtaḥ suvihitaḥ sa ca yātu surakṣitaḥ 23 sūdāḥ paurogavaś caiva sarvaṃ caiva mahānama vividhaṃ bhakṣyabhojyaṃ ca śakaṭair uhyatāṃ mama 24 prayāṇaṃ ghuṣyatāṃ caiva śvobhūta iti māciram kriyantāṃ pathi cāpy adya veśmāni vividhāni ca 25 evam ājñāpya rājā sa bhrātṛbhiḥ saha pāṇḍavaḥ śvobhūte niryayau rājā sastrī bāla puraskṛtaḥ 26 sa bahir divasān evaṃ janaughaṃ paripālayan nyavasan nṛpatiḥ pañca tato 'gacchad vanaṃ prati |