|
1
[वैषम्पायन] शरुत्वैतन नारथॊ वाक्यं नरनारायणेरितम अत्यन्तभक्तिमान थेवे एकान्तित्वम उपेयिवान 2 परॊष्य वर्षसहस्रं तु नरनारायणाश्रमे शरुत्वा भगवथ आख्यानं थृष्ट्वा च हरिम अव्ययम हिमवन्तं जगामाशु यत्रास्य सवक आश्रमः 3 ताव अपि खयाततपसौ नरनारायणाव ऋषी तस्मिन्न एवाश्रमे रम्ये तेपतुस तप उत्तमम 4 तम अप्य अमितविक्रान्तः पाण्डवानां कुलॊथ्वहः पावितात्माथ्य संवृत्तः शरुत्वेमाम आथितः कदाम 5 नैव तस्य परॊ लॊकॊ नायं पार्दिव सत्तम कर्मणा मनसा वाचा यॊ थविष्याथ विष्णुम अव्ययम 6 मज्जन्ति पितरस तस्य नरके शाश्वतीः समाः यॊ थविष्याथ विबुधश्रेष्ठं थेवं नारायणं हरिम 7 कदं नाम भवेथ थवेष्य आत्मा लॊकस्य कस्य चित आत्मा हि पुरुषव्याघ्र जञेयॊ विष्णुर इति सदितिः 8 य एष गुरुर अस्माकम ऋषिर गन्धवती सुतः तेनैतत कदितं तात माहात्म्यं परमात्मनः तस्माच छरुतं मया चेथं कदितं च तवानघ 9 कृष्णथ्वैपायनं वयासं विथ्धि नारायणं परभुम कॊ हय अन्यः पुरुषव्याघ्र महाभारत कृथ भवेत धर्मान नानाविधांश चैव कॊ बरूयात तम ऋते परभुम 10 वर्ततां ते महायज्ञॊ यदा संकल्पितस तवया संकल्पिताश्वमेधस तवं शरुतधर्मश च तत्त्वतः 11 एतत तु महथ आख्यानं शरुत्वा पारिक्षितॊ नृपः ततॊ यज्ञसमाप्त्य अर्दं करियाः सर्वाः समारभत 12 नारायणीयम आख्यानम एतत ते कदितं मया नारथेन पुरा राजन गुरवे मे निवेथितम ऋषीणां पाण्डवानां च शृण्वतॊः कृष्ण भीस्मयॊः 13 स हि परमगुरुर भुवनपतिर; धरणिधरः शम नियमनिधिः शरुतिविनयनिधिर थविज परमहितस; तव भवतु गतिर हरिर अमर हितः 14 तपसां निधिः सुमहतां महतॊ; यशसश च भाजनम अरिष्टकहा एकान्तिनां शरणथॊ ऽभयथॊ गतिथॊ ऽसतु वः; स मखभागहरस तरिगुणातिगः 15 तरिगुणातिगश चतुर्पञ्चधरः; पूर्तेष्टयॊश च फलभागहरः विथधाति नित्यम अजितॊ ऽतिबलॊ; गतिम आत्मगा सुकृतिनाम ऋषिणाम 16 तं लॊकसाक्षिणम अजं पुरुषं; रविवर्णम ईश्वर गतिं बहुशः परनमध्वम एकमतयॊ यतयः; सलिलॊथ्भवॊ ऽपि तम ऋषिं परनतः 17 स हि लॊकयॊनिर अमृतस्य पथं; सूक्ष्मं पुराणम अचलं परमम तत सांख्ययॊगिभिर उथारधृतं; बुथ्ध्या यतात्मभिर विथितं सततम |
1
[vaiṣampāyana] śrutvaitan nārado vākyaṃ naranārāyaṇeritam atyantabhaktimān deve ekāntitvam upeyivān 2 proṣya varṣasahasraṃ tu naranārāyaṇāśrame śrutvā bhagavad ākhyānaṃ dṛṣṭvā ca harim avyayam himavantaṃ jagāmāśu yatrāsya svaka āśramaḥ 3 tāv api khyātatapasau naranārāyaṇāv ṛṣī tasminn evāśrame ramye tepatus tapa uttamam 4 tam apy amitavikrāntaḥ pāṇḍavānāṃ kulodvahaḥ pāvitātmādya saṃvṛttaḥ śrutvemām āditaḥ kathām 5 naiva tasya paro loko nāyaṃ pārthiva sattama karmaṇā manasā vācā yo dviṣyād viṣṇum avyayam 6 majjanti pitaras tasya narake śāśvatīḥ samāḥ yo dviṣyād vibudhaśreṣṭhaṃ devaṃ nārāyaṇaṃ harim 7 kathaṃ nāma bhaved dveṣya ātmā lokasya kasya cit ātmā hi puruṣavyāghra jñeyo viṣṇur iti sthitiḥ 8 ya eṣa gurur asmākam ṛṣir gandhavatī sutaḥ tenaitat kathitaṃ tāta māhātmyaṃ paramātmanaḥ tasmāc chrutaṃ mayā cedaṃ kathitaṃ ca tavānagha 9 kṛṣṇadvaipāyanaṃ vyāsaṃ viddhi nārāyaṇaṃ prabhum ko hy anyaḥ puruṣavyāghra mahābhārata kṛd bhavet dharmān nānāvidhāṃś caiva ko brūyāt tam ṛte prabhum 10 vartatāṃ te mahāyajño yathā saṃkalpitas tvayā saṃkalpitāśvamedhas tvaṃ śrutadharmaś ca tattvataḥ 11 etat tu mahad ākhyānaṃ śrutvā pārikṣito nṛpaḥ tato yajñasamāpty arthaṃ kriyāḥ sarvāḥ samārabhat 12 nārāyaṇīyam ākhyānam etat te kathitaṃ mayā nāradena purā rājan gurave me niveditam ṛṣīṇāṃ pāṇḍavānāṃ ca śṛṇvatoḥ kṛṣṇa bhīsmayoḥ 13 sa hi paramagurur bhuvanapatir; dharaṇidharaḥ śama niyamanidhiḥ śrutivinayanidhir dvija paramahitas; tava bhavatu gatir harir amara hitaḥ 14 tapasāṃ nidhiḥ sumahatāṃ mahato; yaśasaś ca bhājanam ariṣṭakahā ekāntināṃ śaraṇado 'bhayado gatido 'stu vaḥ; sa makhabhāgaharas triguṇātigaḥ 15 triguṇātigaś caturpañcadharaḥ; pūrteṣṭayoś ca phalabhāgaharaḥ vidadhāti nityam ajito 'tibalo; gatim ātmagā sukṛtinām ṛṣiṇām 16 taṃ lokasākṣiṇam ajaṃ puruṣaṃ; ravivarṇam īśvara gatiṃ bahuśaḥ pranamadhvam ekamatayo yatayaḥ; salilodbhavo 'pi tam ṛṣiṃ pranataḥ 17 sa hi lokayonir amṛtasya padaṃ; sūkṣmaṃ purāṇam acalaṃ paramam tat sāṃkhyayogibhir udāradhṛtaṃ; buddhyā yatātmabhir viditaṃ satatam |