|
1
[ज] तदा वयूढेष्व अनीकेषु कुरुक्षेत्रे थविजर्षभ किम अकुर्वन्त कुरवः कालेनाभिप्रचॊथिताः 2 तदा वयूढेष्व अनीकेषु यत तेषु भरतर्षभ धृतराष्ट्रॊ महाराज संजयं वाक्यम अब्रवीत 3 एहि संजय मे सर्वम आचक्ष्वानवशेषतः सेनानिवेशे यथ्वृत्तं कुरुपाण्डवसेनयॊः 4 थिष्टम एव परं मन्ये पौरुषं चाप्य अनर्दकम यथ अहं जानमानॊ ऽपि युथ्धथॊषान कषयॊथयान 5 तदापि निकृतिप्रज्ञं पुत्रं थुर्थ्यूत थेविनम न शक्नॊमि नियन्तुं वा कर्तुं वा हितम आत्मनः 6 भवत्य एव हि मे सूत बुथ्धिर थॊषानुथर्शिनी थुर्यॊधनं समासाथ्य पुनः सा परिवर्तते 7 एवंगते वै यथ भावि तथ भविष्यति संजय कषत्रधर्मः किल रणे तनुत्यागॊ ऽभिपूजितः 8 तवथ युक्तॊ ऽयम अनुप्रश्नॊ महाराज यदार्हसि न तु थुर्यॊधने थॊषम इमम आसक्तुम अर्हसि शृणुष्वानवशेषेण वथतॊ मम पार्दिव 9 य आत्मनॊ थुश्चरिताथ अशुभं पराप्नुयान नरः एनसा न स थैवं वा कालं वा गन्तुम अर्हति 10 महाराज मनुष्येषु निन्थ्यं यः सर्वम आचरेत स वध्यः सर्वलॊकस्य निन्थितानि समाचरन 11 निकारा मनुजश्रेष्ठ पाण्डवैस तवत्प्रतीक्षया अनुभूताः सहामात्यैर निकृतैर अधिथेवने 12 हयानां च गजानां च राज्ञां चामिततेजसाम वैशसं समरे वृत्तं यत तन मे शृणु सर्वशः 13 सदिरॊ भूत्वा महाराज सर्वलॊकक्षयॊथयम यदा भूतं महायुथ्धे शरुत्वा मा विमना भव 14 न हय एव कर्ता पुरुषः कर्मणॊः शुभपापयॊः अस्वतन्त्रॊ हि पुरुषः कार्यते थारु यन्त्रवत 15 के चिथ ईश्वर निर्थिष्टाः के चिथ एव यथृच्छया पूर्वकर्मभिर अप्य अन्ये तरैधम एतथ विकृष्यते |
1
[j] tathā vyūḍheṣv anīkeṣu kurukṣetre dvijarṣabha kim akurvanta kuravaḥ kālenābhipracoditāḥ 2 tathā vyūḍheṣv anīkeṣu yat teṣu bharatarṣabha dhṛtarāṣṭro mahārāja saṃjayaṃ vākyam abravīt 3 ehi saṃjaya me sarvam ācakṣvānavaśeṣataḥ senāniveśe yadvṛttaṃ kurupāṇḍavasenayoḥ 4 diṣṭam eva paraṃ manye pauruṣaṃ cāpy anarthakam yad ahaṃ jānamāno 'pi yuddhadoṣān kṣayodayān 5 tathāpi nikṛtiprajñaṃ putraṃ durdyūta devinam na śaknomi niyantuṃ vā kartuṃ vā hitam ātmanaḥ 6 bhavaty eva hi me sūta buddhir doṣānudarśinī duryodhanaṃ samāsādya punaḥ sā parivartate 7 evaṃgate vai yad bhāvi tad bhaviṣyati saṃjaya kṣatradharmaḥ kila raṇe tanutyāgo 'bhipūjitaḥ 8 tvad yukto 'yam anupraśno mahārāja yathārhasi na tu duryodhane doṣam imam āsaktum arhasi śṛṇuṣvānavaśeṣeṇa vadato mama pārthiva 9 ya ātmano duścaritād aśubhaṃ prāpnuyān naraḥ enasā na sa daivaṃ vā kālaṃ vā gantum arhati 10 mahārāja manuṣyeṣu nindyaṃ yaḥ sarvam ācaret sa vadhyaḥ sarvalokasya ninditāni samācaran 11 nikārā manujaśreṣṭha pāṇḍavais tvatpratīkṣayā anubhūtāḥ sahāmātyair nikṛtair adhidevane 12 hayānāṃ ca gajānāṃ ca rājñāṃ cāmitatejasām vaiśasaṃ samare vṛttaṃ yat tan me śṛṇu sarvaśaḥ 13 sthiro bhūtvā mahārāja sarvalokakṣayodayam yathā bhūtaṃ mahāyuddhe śrutvā mā vimanā bhava 14 na hy eva kartā puruṣaḥ karmaṇoḥ śubhapāpayoḥ asvatantro hi puruṣaḥ kāryate dāru yantravat 15 ke cid īśvara nirdiṣṭāḥ ke cid eva yadṛcchayā pūrvakarmabhir apy anye traidham etad vikṛṣyate |