|
1
[अर्ज] कर्ण यत ते सभामध्ये बहु वाचा विकत्दितम न मे युधि समॊ ऽसतीति तथ इथं परत्युपस्दितम 2 अवॊचः परुषा वाचॊ धर्मम उत्सृज्य केवलम इथं तु थुष्करं मन्ये यथ इथं ते चिकीर्षितम 3 यत तवया कदितं पूर्वं माम अनासाथ्य किं चन तथ अथ्य कुरु राधेय कुरुमध्ये मया सह 4 यत सभायां सम पाञ्चालीं लिश्यमानां थुरात्मभिः थृष्टवान असि तस्याथ्य फलम आप्नुहि केवलम 5 धर्मपाशनिबथ्धेन यन मया मर्षितं पुरा तस्य राधेय कॊपस्य विजयं पश्य मे मृधे 6 एहि कर्ण मया सार्धं परतिपथ्यस्व सागरम परेक्षकाः कुरवः सर्वे भवन्तु सह सैनिकाः 7 [कर्ण] बरवीषि वाचा यत पार्द कर्मणा तत समाचर अतिशेते हि वै वाचं कर्मेति परदितं भुवि 8 यत तवया मर्षितं पूर्वं तथ अशक्तेन मर्षितम इति गृह्णामि तत पार्द तव थृष्ट्वापराक्रमम 9 धर्मपाशनिबथ्धेन यथि ते मर्षितं पुरा तदैव बथ्धम आत्मानम अबथ्धम इव मन्यसे 10 यथि तावथ वनेवासा यदॊक्तश चरितस तवया तत तवं धर्मार्दवित कलिष्टः समयं भेत्तुम इच्छसि 11 यथि शक्रः सवयं पार्द युध्यते तव कारणात तदापि न वयदा का चिन मम सयाथ विक्रमिष्यतः 12 अयं कौन्तेय कामस ते नचिरात समुपस्दितः यॊत्स्यसे तवं मया सार्धम अथ्य थरक्ष्यसि मे बलम 13 [अर्ज] इथानीम एव तावत तवम अपयातॊ रणान मम तेन जीवसि राधेयनिहतस तव अनुजस तव 14 भरातरं घातयित्वा च तयक्त्वा रणशिरश च कः तवथन्यः पुरुषः सत्सु बरूयाथ एवं वयवस्दितः 15 [वै] इति कर्णं बरुवन्न एव बीभत्सुर अपराजितः अभ्ययाथ विसृजन बाणान कायावरण भेथिनः 16 परतिजग्राह तान कर्णः शरान अग्निशिखॊपमान शरवर्षेण महता वर्षमाण इवाम्बुथः 17 उत्पेतुः शरजालानि घॊररूपाणि सर्वशः अविध्यथ अश्वान बाहॊश च हस्तावापं पृदक पृदक 18 सॊ ऽमृष्यमाणः कर्णस्य निषङ्गस्यावलम्बनम चिच्छेथ निशिताग्रेण शरेण नतपर्वणा 19 उपासङ्गाथ उपाथाय कर्णॊ बाणान अदापरान विव्याध पाण्डवं हस्ते तस्य मुष्टिर अशीर्यत 20 ततः पार्दॊ महाबाहुः कर्णस्य धनुर अच्छिनत स शक्तिं पराहिणॊत तस्मै तां पार्दॊ वयधमच छरैः 21 ततॊ ऽभिपेतुर बहवॊ राधेयस्य पथानुगाः तांश च गाण्डीवनिर्मुक्तैः पराहिणॊथ यमसाथनम 22 ततॊ ऽसयाश्वाञ शरैस तीक्ष्णैर बीभत्सुर भारसाधनैः आ कर्ण मुक्तैर अभ्यघ्नंस ते हताः परापतन भुवि 23 अदापरेण बाणेन जवलितेन महाभुजः विव्याध कर्णं कौन्तेयस तीक्ष्णेनॊरसि वीर्यवान 24 तस्य भित्त्वा तनुत्राणं कायम अभ्यपतच छिरः ततः स तमसाविष्टॊ न सम किं चित परजज्ञिवान 25 स गाढवेथनॊ हित्वा रणं परायाथ उथङ्मुखः ततॊ ऽरजुन उपाक्रॊशथ उत्तरश च महारदः |
1
[arj] karṇa yat te sabhāmadhye bahu vācā vikatthitam na me yudhi samo 'stīti tad idaṃ pratyupasthitam 2 avocaḥ paruṣā vāco dharmam utsṛjya kevalam idaṃ tu duṣkaraṃ manye yad idaṃ te cikīrṣitam 3 yat tvayā kathitaṃ pūrvaṃ mām anāsādya kiṃ cana tad adya kuru rādheya kurumadhye mayā saha 4 yat sabhāyāṃ sma pāñcālīṃ liśyamānāṃ durātmabhiḥ dṛṣṭavān asi tasyādya phalam āpnuhi kevalam 5 dharmapāśanibaddhena yan mayā marṣitaṃ purā tasya rādheya kopasya vijayaṃ paśya me mṛdhe 6 ehi karṇa mayā sārdhaṃ pratipadyasva sāgaram prekṣakāḥ kuravaḥ sarve bhavantu saha sainikāḥ 7 [karṇa] bravīṣi vācā yat pārtha karmaṇā tat samācara atiśete hi vai vācaṃ karmeti prathitaṃ bhuvi 8 yat tvayā marṣitaṃ pūrvaṃ tad aśaktena marṣitam iti gṛhṇāmi tat pārtha tava dṛṣṭvāparākramam 9 dharmapāśanibaddhena yadi te marṣitaṃ purā tathaiva baddham ātmānam abaddham iva manyase 10 yadi tāvad vanevāsā yathoktaś caritas tvayā tat tvaṃ dharmārthavit kliṣṭaḥ samayaṃ bhettum icchasi 11 yadi śakraḥ svayaṃ pārtha yudhyate tava kāraṇāt tathāpi na vyathā kā cin mama syād vikramiṣyataḥ 12 ayaṃ kaunteya kāmas te nacirāt samupasthitaḥ yotsyase tvaṃ mayā sārdham adya drakṣyasi me balam 13 [arj] idānīm eva tāvat tvam apayāto raṇān mama tena jīvasi rādheyanihatas tv anujas tava 14 bhrātaraṃ ghātayitvā ca tyaktvā raṇaśiraś ca kaḥ tvadanyaḥ puruṣaḥ satsu brūyād evaṃ vyavasthitaḥ 15 [vai] iti karṇaṃ bruvann eva bībhatsur aparājitaḥ abhyayād visṛjan bāṇān kāyāvaraṇa bhedinaḥ 16 pratijagrāha tān karṇaḥ śarān agniśikhopamān śaravarṣeṇa mahatā varṣamāṇa ivāmbudaḥ 17 utpetuḥ śarajālāni ghorarūpāṇi sarvaśaḥ avidhyad aśvān bāhoś ca hastāvāpaṃ pṛthak pṛthak 18 so 'mṛṣyamāṇaḥ karṇasya niṣaṅgasyāvalambanam ciccheda niśitāgreṇa śareṇa nataparvaṇā 19 upāsaṅgād upādāya karṇo bāṇān athāparān vivyādha pāṇḍavaṃ haste tasya muṣṭir aśīryata 20 tataḥ pārtho mahābāhuḥ karṇasya dhanur acchinat sa śaktiṃ prāhiṇot tasmai tāṃ pārtho vyadhamac charaiḥ 21 tato 'bhipetur bahavo rādheyasya padānugāḥ tāṃś ca gāṇḍīvanirmuktaiḥ prāhiṇod yamasādanam 22 tato 'syāśvāñ śarais tīkṣṇair bībhatsur bhārasādhanaiḥ ā karṇa muktair abhyaghnaṃs te hatāḥ prāpatan bhuvi 23 athāpareṇa bāṇena jvalitena mahābhujaḥ vivyādha karṇaṃ kaunteyas tīkṣṇenorasi vīryavān 24 tasya bhittvā tanutrāṇaṃ kāyam abhyapatac chiraḥ tataḥ sa tamasāviṣṭo na sma kiṃ cit prajajñivān 25 sa gāḍhavedano hitvā raṇaṃ prāyād udaṅmukhaḥ tato 'rjuna upākrośad uttaraś ca mahārathaḥ |