|
1
[वै] वसमानेषु पार्देषु मत्स्यस्य नगरे तथा महारदेषु छन्नेषु मासा थशसमत्ययुः 2 याज्ञसेनी सुथेष्णां तु शुश्रूषन्ती विशां पते अवसत परिचारार्हा सुथुःखं जनमेजय 3 तदा चरन्तीं पाञ्चालीं सुथेष्णाया निवेशने सेनापतिर विराटस्य थथर्श जलजाननाम 4 तां थृष्ट्वा थेवगर्भाभां चरन्तीं थेवताम इव कीचकः कामयाम आस कामबाणप्रपीडितः 5 स तु कामाग्निसंतप्तः सुथेष्णाम अभिगम्य वै परहसन्न इव सेना नीर इथं वचनम अब्रवीत 6 नेयं पुरा जातु मयेह थृष्टा; राज्ञॊ विराटस्य निवेशने शुभा रूपेण चॊन्माथयतीव मां भृशं; गन्धेन जाता मथिरेव भामिनी 7 का थेवरूपा हृथयंगमा शुभे; आचक्ष्व मे का च कुतश च शॊभना चित्तं हि निर्मद्य करॊति मां वशे; न चान्यथ अत्रौषधम अथ्य मे मतम 8 अहॊ तवेयं परिचारिका शुभा; परत्यग्र रूपा परतिभाति माम इयम अयुक्तरूपं हि करॊति कर्म ते; परशास्तु मां यच च ममास्ति किं चन 9 परभूतनागाश्वरदं महाधनं; समृथ्धि युक्तं बहु पानभॊजनम मनॊहरं काञ्चनचित्रभूषणं; गृहं महच छॊभयताम इयं मम 10 ततः सुथेष्णाम अनुमन्त्र्य कीचकस; ततः समभेत्य नराधिपात्म जाम उवाच कृष्णाम अभिसान्त्वयंस तथा; मृगेन्थ्र कन्याम इव जम्बुकॊ वने 11 इथं च रूपं परदमं च ते वयॊ; निरर्दकं केवलम अथ्य भामिनि अधार्यमाणा सरग इवॊत्तमा यदा; न शॊभसे सुन्थरि शॊभना सती 12 तयजामि थारान मम ये पुरातना; भवन्तु थास्यस तव चारुहासिनि अहं च ते सुन्थरि थासवत सदितः; सथा भविष्ये वशगॊवरानने 13 [थरौ] अप्रार्दनीयाम इह मां सूतपुत्राभिमन्यसे विहीनवर्णां सैरन्ध्रीं बीभत्सां केशकारिकाम 14 परथारास्मि भथ्रं ते न युक्तं तवयि सांप्रतम थयिताः पराणिनां थारा धर्मं समनुचिन्तय 15 परपारे न ते बुथ्धिर जातु कार्या कदं चन विवर्जनं हय अकार्याणाम एतत सत्पुरुषव्रतम 16 मिद्याभिगृध्नॊ हि नरः पापात्मा मॊहम आस्दितः अयशः पराप्नुयाथ घॊरं सुमहत पराप्नुयाथ भयम 17 मा सूतपुत्र हृष्यस्व माथ्य तयक्ष्यसि जीवितम थुर्लभाम अभिमन्वानॊ मां वीरैर अभिरक्षिताम 18 न चाप्य अहं तवया शक्या गन्धर्वाः पतयॊ मम ते तवां निहन्युः कुपिताः साध्वलं मा वयनीनशः 19 अशक्यरूपैः पुरुषैर अध्वानं गन्तुम इच्छसि यदा निश्चेतनॊ बालः कूलस्दः कूलम उत्तरम तर्तुम इच्छति मन्थात्मा तदा तवं कर्तुम इच्छसि 20 अन्तर महीं वा यथि वॊर्ध्वम उत्पतेः; समुथ्रपारं यथि वा परधावसि तदापि तेषां न विमॊक्षम अर्हसि; परमादिनॊ थेव सुता हि मे वराः 21 तवं कालरात्रीम इव कश चिथ आतुरः; किं मां थृढं रार्दयसे ऽथय कीचक किं मातुर अङ्के शयितॊ यदा शिशुश; चन्थ्रं जिघृक्षुर इव मन्यसे हि माम |
1
[vai] vasamāneṣu pārtheṣu matsyasya nagare tadā mahāratheṣu channeṣu māsā daśasamatyayuḥ 2 yājñasenī sudeṣṇāṃ tu śuśrūṣantī viśāṃ pate avasat paricārārhā suduḥkhaṃ janamejaya 3 tathā carantīṃ pāñcālīṃ sudeṣṇāyā niveśane senāpatir virāṭasya dadarśa jalajānanām 4 tāṃ dṛṣṭvā devagarbhābhāṃ carantīṃ devatām iva kīcakaḥ kāmayām āsa kāmabāṇaprapīḍitaḥ 5 sa tu kāmāgnisaṃtaptaḥ sudeṣṇām abhigamya vai prahasann iva senā nīr idaṃ vacanam abravīt 6 neyaṃ purā jātu mayeha dṛṣṭā; rājño virāṭasya niveśane śubhā rūpeṇa conmādayatīva māṃ bhṛśaṃ; gandhena jātā madireva bhāminī 7 kā devarūpā hṛdayaṃgamā śubhe; ācakṣva me kā ca kutaś ca śobhanā cittaṃ hi nirmathya karoti māṃ vaśe; na cānyad atrauṣadham adya me matam 8 aho taveyaṃ paricārikā śubhā; pratyagra rūpā pratibhāti mām iyam ayuktarūpaṃ hi karoti karma te; praśāstu māṃ yac ca mamāsti kiṃ cana 9 prabhūtanāgāśvarathaṃ mahādhanaṃ; samṛddhi yuktaṃ bahu pānabhojanam manoharaṃ kāñcanacitrabhūṣaṇaṃ; gṛhaṃ mahac chobhayatām iyaṃ mama 10 tataḥ sudeṣṇām anumantrya kīcakas; tataḥ samabhetya narādhipātma jām uvāca kṛṣṇām abhisāntvayaṃs tadā; mṛgendra kanyām iva jambuko vane 11 idaṃ ca rūpaṃ prathamaṃ ca te vayo; nirarthakaṃ kevalam adya bhāmini adhāryamāṇā srag ivottamā yathā; na śobhase sundari śobhanā satī 12 tyajāmi dārān mama ye purātanā; bhavantu dāsyas tava cāruhāsini ahaṃ ca te sundari dāsavat sthitaḥ; sadā bhaviṣye vaśagovarānane 13 [drau] aprārthanīyām iha māṃ sūtaputrābhimanyase vihīnavarṇāṃ sairandhrīṃ bībhatsāṃ keśakārikām 14 paradārāsmi bhadraṃ te na yuktaṃ tvayi sāṃpratam dayitāḥ prāṇināṃ dārā dharmaṃ samanucintaya 15 parapāre na te buddhir jātu kāryā kathaṃ cana vivarjanaṃ hy akāryāṇām etat satpuruṣavratam 16 mithyābhigṛdhno hi naraḥ pāpātmā moham āsthitaḥ ayaśaḥ prāpnuyād ghoraṃ sumahat prāpnuyād bhayam 17 mā sūtaputra hṛṣyasva mādya tyakṣyasi jīvitam durlabhām abhimanvāno māṃ vīrair abhirakṣitām 18 na cāpy ahaṃ tvayā śakyā gandharvāḥ patayo mama te tvāṃ nihanyuḥ kupitāḥ sādhvalaṃ mā vyanīnaśaḥ 19 aśakyarūpaiḥ puruṣair adhvānaṃ gantum icchasi yathā niścetano bālaḥ kūlasthaḥ kūlam uttaram tartum icchati mandātmā tathā tvaṃ kartum icchasi 20 antar mahīṃ vā yadi vordhvam utpateḥ; samudrapāraṃ yadi vā pradhāvasi tathāpi teṣāṃ na vimokṣam arhasi; pramāthino deva sutā hi me varāḥ 21 tvaṃ kālarātrīm iva kaś cid āturaḥ; kiṃ māṃ dṛḍhaṃ rārthayase 'dya kīcaka kiṃ mātur aṅke śayito yathā śiśuś; candraṃ jighṛkṣur iva manyase hi mām |