|
1
[वै] ततॊ घॊरतरः शब्थॊ वने समभवत तथा भीमसेनार्जुनौ थृष्ट्वा कषत्रियाणाम अमर्षिणाम 2 तेषां धवजाग्राण्य अभिवीक्ष्य राजा; सवयं थुरात्मा कुरुपुंगवानाम जरथ्रदॊ याज्ञसेनीम उवाच; रदे सदितां भानुमतीं हतौजाः 3 आयान्तीमे पञ्च रदा महान्तॊ; मन्ये च कृष्णे पतयस तवैते सा जानती खयापय नः सुकेशि; परं परं पाण्डवानां रदस्दम 4 [थरौ] किं ते जञातैर मूढ महाधनुर्धरैर; अनायुष्यं कर्मकृत्वातिघॊरम एते वीराः पतयॊ मे समेता; न वः शेषः कश चिथ इहास्ति युथ्धे 5 आख्यातव्यं तव एव सर्वं मुमूर्षॊर; मया तुभ्यं पृष्टया धर्म एषः न मे वयदा विथ्यते तवथ्भयं वा; संपश्यन्त्याः सानुजं धर्मराजम 6 यस्य धवजाग्रे नथतॊ मृथङ्गौ; नन्थॊपनन्थौ मधुरौ युक्तरूपौ एतं सवधर्मार्दविनिश्चयज्ञं; सथा जनाः कृत्यवन्तॊ ऽनुयान्ति 7 य एष जाम्बूनथशुथ्ध गौरः; परचण्ड घॊणस तनुर आयताक्षः एतं कुरुश्रेष्ठतमं वथन्ति; युधिष्ठिरं धर्मसुतं पतिं मे 8 अप्य एष शत्रॊः शरणागतस्य; थथ्यात पराणान धर्मचारी नृवीरः परैह्य एनं मूढ जवेन भूतये; तवम आत्मनः पराञ्जलिर नयस्तशास्त्रः 9 अदाप्य एनं पश्यसि यं रदस्दं; महाभुजं शालम इव परवृथ्धम संथष्टौष्ठं भरुकुटी संहतभ्रुवं; वृकॊथरॊ नाम पतिर ममैषः 10 आजानेया बलिनः साधु थान्ता; महाबलाः शूरम उथावहन्ति एतस्य कर्माण्य अतिमानुषाणि; भीमेति शब्थॊ ऽसय गतः पृदिव्याम 11 नास्यापराथ्धाः शेषम इहाप्नुवन्ति; नाप्य अस्य वैरं विस्मरते कथा चित वैरस्यान्तं संविधायॊपयाति; पश्चाच छान्तिं न च गच्छत्य अतीव 12 मृथुर वथान्यॊ धृतिमान यशस्वी; जितेन्थ्रियॊ वृथ्धसेवी नृवीरः भराता च शिष्यश च युधिष्ठिरस्य; धनंजयॊ नाम पतिर ममैषः 13 यॊ वै न कामान न भयान न लॊभात; तयजेथ धर्मं न नृशंसं च कुर्यात स एष वैश्वानरतुल्यतेजाः; कुन्तीसुतः शत्रुसहः परमादी 14 यः सर्वधर्मार्दविनिश्चयज्ञॊ; भयार्तानां भयहर्ता मनीषी यस्यॊत्तमं रूपम आहुः पृदिव्यां; यं पाण्डवाः परिरक्षन्ति सर्वे 15 पराणैर गरीयांसम अनुव्रतं वै; स एष वीरॊ नकुलः पतिर मे यः खड्गयॊधी लघुचित्रहस्तॊ; महांश च धीमान सहथेवॊ ऽथवितीयः 16 यस्याथ्य कर्म थरक्ष्यसे मूढ सत्त्व; शतक्रतॊर वा थैत्य सेनासु संख्ये शूरः कृतास्त्रॊ मतिमान मनीषी; परियंकरॊ धर्मसुतस्य राज्ञः 17 य एष चन्थ्रार्कसमानतेजा; जघन्यजः पाण्डवानां परियश च बुथ्ध्या समॊ यस्य नरॊ न विथ्यते; वक्ता तदा सत्सु विनिश्चयज्ञः 18 सैष शूरॊ नित्यम अमर्षणश; च धीमान पराज्ञः सहथेवः पतिर मे तयजेत पराणान परविशेथ धव्यवाहं; न तव एवैष वयाहरेथ धर्मबाह्यम सथा मनस्वी कषत्रधर्मे निविष्टः; कुन्त्याः पराणैर इष्टतमॊ नृवीरः 19 विशीर्यन्तीं नावम इवार्णवान्ते; रत्नाभिपूर्णां मकरस्य पृष्ठे सेनां तवेमां हतसर्वयॊधां; विक्षॊभितां थरक्ष्यसि पाण्डुपुत्रैः 20 इत्य एते वै कदिताः पाण्डुपुत्रा; यांस तवं मॊहाथ अवमन्य परवृत्तः यथ्य एतैस तवं मुच्यसे ऽरिष्टथेहः; पुनर्जन्म पराप्स्यसे जीव एव 21 [वै] ततः पार्दाः पञ्च पञ्चेन्थ्र कल्पास; तयक्त्वा तरस्तान पराञ्जलींस तान पथातीन रदानीकं शरवर्षान्ध कारं; चक्रुः करुथ्धः सर्वतः संनिगृह्य |
1
[vai] tato ghorataraḥ śabdo vane samabhavat tadā bhīmasenārjunau dṛṣṭvā kṣatriyāṇām amarṣiṇām 2 teṣāṃ dhvajāgrāṇy abhivīkṣya rājā; svayaṃ durātmā kurupuṃgavānām jaradratho yājñasenīm uvāca; rathe sthitāṃ bhānumatīṃ hataujāḥ 3 āyāntīme pañca rathā mahānto; manye ca kṛṣṇe patayas tavaite sā jānatī khyāpaya naḥ sukeśi; paraṃ paraṃ pāṇḍavānāṃ rathastham 4 [drau] kiṃ te jñātair mūḍha mahādhanurdharair; anāyuṣyaṃ karmakṛtvātighoram ete vīrāḥ patayo me sametā; na vaḥ śeṣaḥ kaś cid ihāsti yuddhe 5 ākhyātavyaṃ tv eva sarvaṃ mumūrṣor; mayā tubhyaṃ pṛṣṭayā dharma eṣaḥ na me vyathā vidyate tvadbhayaṃ vā; saṃpaśyantyāḥ sānujaṃ dharmarājam 6 yasya dhvajāgre nadato mṛdaṅgau; nandopanandau madhurau yuktarūpau etaṃ svadharmārthaviniścayajñaṃ; sadā janāḥ kṛtyavanto 'nuyānti 7 ya eṣa jāmbūnadaśuddha gauraḥ; pracaṇḍa ghoṇas tanur āyatākṣaḥ etaṃ kuruśreṣṭhatamaṃ vadanti; yudhiṣṭhiraṃ dharmasutaṃ patiṃ me 8 apy eṣa śatroḥ śaraṇāgatasya; dadyāt prāṇān dharmacārī nṛvīraḥ paraihy enaṃ mūḍha javena bhūtaye; tvam ātmanaḥ prāñjalir nyastaśāstraḥ 9 athāpy enaṃ paśyasi yaṃ rathasthaṃ; mahābhujaṃ śālam iva pravṛddham saṃdaṣṭauṣṭhaṃ bhrukuṭī saṃhatabhruvaṃ; vṛkodaro nāma patir mamaiṣaḥ 10 ājāneyā balinaḥ sādhu dāntā; mahābalāḥ śūram udāvahanti etasya karmāṇy atimānuṣāṇi; bhīmeti śabdo 'sya gataḥ pṛthivyām 11 nāsyāparāddhāḥ śeṣam ihāpnuvanti; nāpy asya vairaṃ vismarate kadā cit vairasyāntaṃ saṃvidhāyopayāti; paścāc chāntiṃ na ca gacchaty atīva 12 mṛdur vadānyo dhṛtimān yaśasvī; jitendriyo vṛddhasevī nṛvīraḥ bhrātā ca śiṣyaś ca yudhiṣṭhirasya; dhanaṃjayo nāma patir mamaiṣaḥ 13 yo vai na kāmān na bhayān na lobhāt; tyajed dharmaṃ na nṛśaṃsaṃ ca kuryāt sa eṣa vaiśvānaratulyatejāḥ; kuntīsutaḥ śatrusahaḥ pramāthī 14 yaḥ sarvadharmārthaviniścayajño; bhayārtānāṃ bhayahartā manīṣī yasyottamaṃ rūpam āhuḥ pṛthivyāṃ; yaṃ pāṇḍavāḥ parirakṣanti sarve 15 prāṇair garīyāṃsam anuvrataṃ vai; sa eṣa vīro nakulaḥ patir me yaḥ khaḍgayodhī laghucitrahasto; mahāṃś ca dhīmān sahadevo 'dvitīyaḥ 16 yasyādya karma drakṣyase mūḍha sattva; śatakrator vā daitya senāsu saṃkhye śūraḥ kṛtāstro matimān manīṣī; priyaṃkaro dharmasutasya rājñaḥ 17 ya eṣa candrārkasamānatejā; jaghanyajaḥ pāṇḍavānāṃ priyaś ca buddhyā samo yasya naro na vidyate; vaktā tathā satsu viniścayajñaḥ 18 saiṣa śūro nityam amarṣaṇaś; ca dhīmān prājñaḥ sahadevaḥ patir me tyajet prāṇān praviśed dhavyavāhaṃ; na tv evaiṣa vyāhared dharmabāhyam sadā manasvī kṣatradharme niviṣṭaḥ; kuntyāḥ prāṇair iṣṭatamo nṛvīraḥ 19 viśīryantīṃ nāvam ivārṇavānte; ratnābhipūrṇāṃ makarasya pṛṣṭhe senāṃ tavemāṃ hatasarvayodhāṃ; vikṣobhitāṃ drakṣyasi pāṇḍuputraiḥ 20 ity ete vai kathitāḥ pāṇḍuputrā; yāṃs tvaṃ mohād avamanya pravṛttaḥ yady etais tvaṃ mucyase 'riṣṭadehaḥ; punarjanma prāpsyase jīva eva 21 [vai] tataḥ pārthāḥ pañca pañcendra kalpās; tyaktvā trastān prāñjalīṃs tān padātīn rathānīkaṃ śaravarṣāndha kāraṃ; cakruḥ kruddhaḥ sarvataḥ saṃnigṛhya |