Sacred Texts  Hinduism  Mahabharata  Index  Book 3 Index  Previous  Next 

Book 3 in English

The Mahabharata in Sanskrit

Book 3
Chapter 242

  1 [वै]
      ततस तु शिल्पिनः सर्वे अमात्यप्रवराश च ह
      विथुरश च महाप्राज्ञॊ धार्तराष्ट्रे नयवेथयत
  2 सज्जं करतुवरं राजन कालप्राप्तं च भारत
      सौवर्णं च कृतं थिव्यं लाङ्गलं सुमहाधनम
  3 एतच छरुत्वा नृपश्रेष्ठॊ धार्तराष्ट्रॊ विशां पते
      आज्ञापयाम आस नृपः करतुराजप्रवर्तनम
  4 ततः परववृते यज्ञः परभूतान्नः सुसंस्कृतः
      थीक्षितश चापि गान्धारिर यदा शास्तं यदाक्रमम
  5 परहृष्टॊ धृतराष्ट्रॊ ऽभूथ विथुरश च महायशाः
      भीष्मॊ थरॊणः कृपः कर्णॊ गान्धारी च यशस्विनी
  6 निमन्त्रणार्दं थूतांश च परेषयाम आस शीघ्रगान
      पार्दिवानां च राजेन्थ्र बराह्मणानां तदैव च
      ते परयाता यदॊथ्थिष्टं थूतास तवरितवाहनाः
  7 तत्र कं चित परयातं तु थूतं थुःशासनॊ ऽबरवीत
      गच्छ थवैतवनं शीघ्रं पाण्डवान पापपूरुषान
      निमन्त्रय यदान्यायं विप्रांस तस्मिन महावने
  8 स गत्वा पाण्डवावासम उवाचाभिप्रणम्य तान
      थुर्यॊधनॊ महाराज यजते नृपसत्तमः
  9 सववीर्यार्जितम अर्दौघम अवाप्य कुरुनन्थनः
      तत्र गच्छन्ति राजानॊ बराह्मणाश च ततस ततः
  10 अहं तु परेषितॊ राजन कौरवेण महात्मना
     आमन्त्रयति वॊ राजा धार्तराष्ट्रॊ जनेश्वरः
     मनॊ ऽभिलषितं राज्ञस तं करतुं थरष्टुम अर्हद
 11 ततॊ युधिष्ठिरॊ राजा तच छरुत्वा थूत भाषितम
     अब्रवीन नृपशार्थूलॊ थिष्ट्या राजा सुयॊधनः
     यजते करतुमुख्येन पूर्वेषां कीर्तिवर्धनः
 12 वयम अप्य उपयास्यामॊ न तव इथानीं कदं चन
     समयः परिपाल्यॊ नॊ यावथ वर्षं तरयॊथशम
 13 शरुत्वैतथ धर्मराजस्य भीमॊ वचनम अब्रवीत
     तथा तु नृपतिर गन्ता धम राजॊ युधिष्ठिरः
 14 अस्त्रशस्त्रप्रथीप्ते ऽगनौ यथा तं पातयिष्यति
     वर्षात तरयॊथशाथ ऊर्ध्वं रणसत्रे नराधिपः
 15 यथा करॊधहविर मॊक्ता धार्तराष्ट्रेषु पाण्डवः
     आगन्तारस तथा समेति वाच्यस ते स सुयॊधनः
 16 शेषास तु पाण्डवा राजन नैवॊचुः किं चिथ अप्रियम
     थूतश चापि यदावृत्तं धार्तराष्ट्रे नयवेथयत
 17 अदाजग्मुर नरश्रेष्ठा नानाजनपथेश्वराः
     बराह्मणाश च महाभागा धार्तराष्ट्र पुरं परति
 18 ते तव अर्चिता यदाशास्त्रं यदा वर्णं यदाक्रमम
     मुथा परमया युक्ताः परीत्या चापि नरेश्वर
 19 धृतराष्ट्रॊ ऽपि राजेन्थ्र संवृतः सर्वकौरवैः
     हर्षेण महता युक्तॊ विथुरं परत्यभाषत
 20 यदासुखी जनः सर्वः कषत्तः सयाथ अन्नसंयुतः
     तुष्येच च यज्ञसथने तदा कषिप्रं विधीयताम
 21 विथुरस तव एवम आज्ञप्तः सर्ववर्णान अरिंथम
     यदा परमाणतॊ विथ्वान पूजयाम आस धर्मवित
 22 भक्ष्यभॊज्यान्न पानेन माल्यैश चापि सुगन्धिभिः
     वासॊभिर विविधैश चैव यॊजयाम आस हृष्टवत
 23 कृत्वा हय अवभृदं वीरॊ यदाशास्त्रं यदाक्रमम
     सान्त्वयित्वा च राजेन्थ्रॊ थत्त्वा च विविधं वसु
     विसर्जयाम आस नृपान बराह्मणांश च सहस्रशः
 24 विसर्जयित्वा स नृपान भरातृभिः परिवारितः
     विवेश हास्तिनपुरं सहितः कर्ण सौबलैः
  1 [vai]
      tatas tu śilpinaḥ sarve amātyapravarāś ca ha
      viduraś ca mahāprājño dhārtarāṣṭre nyavedayat
  2 sajjaṃ kratuvaraṃ rājan kālaprāptaṃ ca bhārata
      sauvarṇaṃ ca kṛtaṃ divyaṃ lāṅgalaṃ sumahādhanam
  3 etac chrutvā nṛpaśreṣṭho dhārtarāṣṭro viśāṃ pate
      ājñāpayām āsa nṛpaḥ kraturājapravartanam
  4 tataḥ pravavṛte yajñaḥ prabhūtānnaḥ susaṃskṛtaḥ
      dīkṣitaś cāpi gāndhārir yathā śāstaṃ yathākramam
  5 prahṛṣṭo dhṛtarāṣṭro 'bhūd viduraś ca mahāyaśāḥ
      bhīṣmo droṇaḥ kṛpaḥ karṇo gāndhārī ca yaśasvinī
  6 nimantraṇārthaṃ dūtāṃś ca preṣayām āsa śīghragān
      pārthivānāṃ ca rājendra brāhmaṇānāṃ tathaiva ca
      te prayātā yathoddiṣṭaṃ dūtās tvaritavāhanāḥ
  7 tatra kaṃ cit prayātaṃ tu dūtaṃ duḥśāsano 'bravīt
      gaccha dvaitavanaṃ śīghraṃ pāṇḍavān pāpapūruṣān
      nimantraya yathānyāyaṃ viprāṃs tasmin mahāvane
  8 sa gatvā pāṇḍavāvāsam uvācābhipraṇamya tān
      duryodhano mahārāja yajate nṛpasattamaḥ
  9 svavīryārjitam arthaugham avāpya kurunandanaḥ
      tatra gacchanti rājāno brāhmaṇāś ca tatas tataḥ
  10 ahaṃ tu preṣito rājan kauraveṇa mahātmanā
     āmantrayati vo rājā dhārtarāṣṭro janeśvaraḥ
     mano 'bhilaṣitaṃ rājñas taṃ kratuṃ draṣṭum arhatha
 11 tato yudhiṣṭhiro rājā tac chrutvā dūta bhāṣitam
     abravīn nṛpaśārdūlo diṣṭyā rājā suyodhanaḥ
     yajate kratumukhyena pūrveṣāṃ kīrtivardhanaḥ
 12 vayam apy upayāsyāmo na tv idānīṃ kathaṃ cana
     samayaḥ paripālyo no yāvad varṣaṃ trayodaśam
 13 śrutvaitad dharmarājasya bhīmo vacanam abravīt
     tadā tu nṛpatir gantā dhama rājo yudhiṣṭhiraḥ
 14 astraśastrapradīpte 'gnau yadā taṃ pātayiṣyati
     varṣāt trayodaśād ūrdhvaṃ raṇasatre narādhipaḥ
 15 yadā krodhahavir moktā dhārtarāṣṭreṣu pāṇḍavaḥ
     āgantāras tadā smeti vācyas te sa suyodhanaḥ
 16 śeṣās tu pāṇḍavā rājan naivocuḥ kiṃ cid apriyam
     dūtaś cāpi yathāvṛttaṃ dhārtarāṣṭre nyavedayat
 17 athājagmur naraśreṣṭhā nānājanapadeśvarāḥ
     brāhmaṇāś ca mahābhāgā dhārtarāṣṭra puraṃ prati
 18 te tv arcitā yathāśāstraṃ yathā varṇaṃ yathākramam
     mudā paramayā yuktāḥ prītyā cāpi nareśvara
 19 dhṛtarāṣṭro 'pi rājendra saṃvṛtaḥ sarvakauravaiḥ
     harṣeṇa mahatā yukto viduraṃ pratyabhāṣata
 20 yathāsukhī janaḥ sarvaḥ kṣattaḥ syād annasaṃyutaḥ
     tuṣyec ca yajñasadane tathā kṣipraṃ vidhīyatām
 21 viduras tv evam ājñaptaḥ sarvavarṇān ariṃdama
     yathā pramāṇato vidvān pūjayām āsa dharmavit
 22 bhakṣyabhojyānna pānena mālyaiś cāpi sugandhibhiḥ
     vāsobhir vividhaiś caiva yojayām āsa hṛṣṭavat
 23 kṛtvā hy avabhṛthaṃ vīro yathāśāstraṃ yathākramam
     sāntvayitvā ca rājendro dattvā ca vividhaṃ vasu
     visarjayām āsa nṛpān brāhmaṇāṃś ca sahasraśaḥ
 24 visarjayitvā sa nṛpān bhrātṛbhiḥ parivāritaḥ
     viveśa hāstinapuraṃ sahitaḥ karṇa saubalaiḥ


Next: Chapter 243