|
1
[ल] चङ्क्रम्यमाणः स तथा यवक्रीर अकुतॊभयः जगाम माधवे मासि रैभ्याश्रमपथं परति 2 स थथर्शाश्रमे पुण्ये पुष्पितथ्रुमभूषिते विचरन्तीं सनुषां तस्य किंनरीम इव भारत 3 यवक्रीस ताम उवाचेथम उपतिष्ठस्व माम इति निर्लज्जॊ लज्जया युक्तां कामेन हृतचेतनः 4 सा तस्य शीलम आज्ञाय तस्माच छापाच च बिभ्यती तेजस्वितां च रैभ्यस्य तदेत्य उक्त्वा जगाम सा 5 तत एकान्तम उन्नीय मज्जयाम आस भारत आजगाम तथा रैभ्यः सवम आश्रमम अरिंथम 6 रुथन्तीं च सनुषां थृष्ट्वा भार्याम आर्तां परावसॊः सान्त्वयञ शलक्ष्णया वाचा पर्यपृच्छथ युधिष्ठिर 7 सा तस्मै सर्वम आचष्ट यवक्री भाषितं शुभा परत्युक्तं च यवक्रीतं परेक्षापूर्वं तथात्मना 8 शृण्वानस्यैव रैभ्यस्य यवक्रीत विचेष्टितम थहन्न इव तथा चेतः करॊधः समभवन महान 9 स तथा मन्युनाविष्टस तपस्वी भृशकॊपनः अवलुप्य जटाम एकां जुहावाग्नौ सुसंस्कृते 10 ततः समभवन नारी तस्या रूपेण संमिता अवलुप्यापरां चाद जुहावाग्नौ जटां पुनः 11 ततः समभवथ रक्षॊ घॊराक्षं भीमथर्शनम अब्रूतां तौ तथा रैभ्यं किं कार्यं करवामहे 12 ताव अब्रवीथ ऋषिः करुथ्धॊ यवक्रीर वध्यताम इति जग्मतुस तौ तदेत्य उक्त्वा यवक्रीत जिघांसया 13 ततस तं समुपास्दाय कृत्या सृष्टा महात्मना कमण्डलुं जहारास्य मॊहयित्वा तु भारत 14 उच्चिष्टं तु यवक्रीतम अपकृष्ट कमण्डलुम तत उथ्यतशूलः स राक्षसः समुपाथ्रवत 15 तम आपतन्तं संप्रेक्ष्य शूलहस्तं जिघांसया यवक्रीः सहसॊत्दाय पराथ्रवथ येन वै सरः 16 जलहीनं सरॊ थृष्ट्वा यवक्रीस तवरितः पुनः जगाम सरितः सर्वास ताश चाप्य आसन विशॊषिताः 17 स काल्यमानॊ घॊरेण शूलहस्तेन रक्षसा अग्निहॊत्रं पितुर भीतः सहसा समुपाथ्रवत 18 स वै परविशमानस तु शूथ्रेणान्धेन रक्षिणा निगृहीतॊ बलाथ थवारि सॊ ऽवातिष्ठत पार्दिव 19 निगृहीतं तु शूथ्रेण यवक्रीतं स राक्षसः ताडयाम आस शूलेन स भिन्नहृथयॊ ऽपतत 20 यवक्रीतं स हत्वा तु राक्षसॊ रैभ्यम आगमत अनुज्ञातस तु रैभ्येण तया नार्या सहाचरत |
1
[l] caṅkramyamāṇaḥ sa tadā yavakrīr akutobhayaḥ jagāma mādhave māsi raibhyāśramapadaṃ prati 2 sa dadarśāśrame puṇye puṣpitadrumabhūṣite vicarantīṃ snuṣāṃ tasya kiṃnarīm iva bhārata 3 yavakrīs tām uvācedam upatiṣṭhasva mām iti nirlajjo lajjayā yuktāṃ kāmena hṛtacetanaḥ 4 sā tasya śīlam ājñāya tasmāc chāpāc ca bibhyatī tejasvitāṃ ca raibhyasya tathety uktvā jagāma sā 5 tata ekāntam unnīya majjayām āsa bhārata ājagāma tadā raibhyaḥ svam āśramam ariṃdama 6 rudantīṃ ca snuṣāṃ dṛṣṭvā bhāryām ārtāṃ parāvasoḥ sāntvayañ ślakṣṇayā vācā paryapṛcchad yudhiṣṭhira 7 sā tasmai sarvam ācaṣṭa yavakrī bhāṣitaṃ śubhā pratyuktaṃ ca yavakrītaṃ prekṣāpūrvaṃ tadātmanā 8 śṛṇvānasyaiva raibhyasya yavakrīta viceṣṭitam dahann iva tadā cetaḥ krodhaḥ samabhavan mahān 9 sa tadā manyunāviṣṭas tapasvī bhṛśakopanaḥ avalupya jaṭām ekāṃ juhāvāgnau susaṃskṛte 10 tataḥ samabhavan nārī tasyā rūpeṇa saṃmitā avalupyāparāṃ cātha juhāvāgnau jaṭāṃ punaḥ 11 tataḥ samabhavad rakṣo ghorākṣaṃ bhīmadarśanam abrūtāṃ tau tadā raibhyaṃ kiṃ kāryaṃ karavāmahe 12 tāv abravīd ṛṣiḥ kruddho yavakrīr vadhyatām iti jagmatus tau tathety uktvā yavakrīta jighāṃsayā 13 tatas taṃ samupāsthāya kṛtyā sṛṣṭā mahātmanā kamaṇḍaluṃ jahārāsya mohayitvā tu bhārata 14 ucciṣṭaṃ tu yavakrītam apakṛṣṭa kamaṇḍalum tata udyataśūlaḥ sa rākṣasaḥ samupādravat 15 tam āpatantaṃ saṃprekṣya śūlahastaṃ jighāṃsayā yavakrīḥ sahasotthāya prādravad yena vai saraḥ 16 jalahīnaṃ saro dṛṣṭvā yavakrīs tvaritaḥ punaḥ jagāma saritaḥ sarvās tāś cāpy āsan viśoṣitāḥ 17 sa kālyamāno ghoreṇa śūlahastena rakṣasā agnihotraṃ pitur bhītaḥ sahasā samupādravat 18 sa vai praviśamānas tu śūdreṇāndhena rakṣiṇā nigṛhīto balād dvāri so 'vātiṣṭhata pārthiva 19 nigṛhītaṃ tu śūdreṇa yavakrītaṃ sa rākṣasaḥ tāḍayām āsa śūlena sa bhinnahṛdayo 'patat 20 yavakrītaṃ sa hatvā tu rākṣaso raibhyam āgamat anujñātas tu raibhyeṇa tayā nāryā sahācarat |