|
1
[व] ततः परयान्तं कौन्तेयं बराह्मणा वनवासिनः अभिगम्य तथा राजन्न इथं वचनम अब्रुवन 2 राजंस तीर्दानि गन्तासि पुण्यानि भरातृभिः सह थेवैषिणा च सहितॊ लॊमशेन महात्मना 3 अस्मान अपि महाराजन नेतुम अर्हसि पाण्डव अस्माभिर हि न शक्यानि तवथृते तानि कौरव 4 शवापथैर उपसृष्टानि थुर्गाणि विषमाणि च अगम्यानि नरैर अल्पैस तीर्दानि मनुजेश्वर 5 भवन्तॊ भरातरः शूरा धनुर्धर वराः सथा भवथ्भिः पालिताः शूरैर गच्छेम वयम अप्य उत 6 भवत्प्रसाथाथ धि वयं पराप्नुयाम फलं शुभम तीर्दानां पृदिवीपाल वरतानां च विशां पतौ 7 तव वीर्यपरित्राताः शुथ्धास तीर्दपरिप्लुताः भवेम धूतपाप्मानस तीर्दसंथर्शनान नृप 8 भवान अपि नरेन्थ्रस्य कार्तवीर्यस्य भारत अष्टकस्य च राजर्षेर लॊम पाथस्य चैव ह 9 भारतस्य च वीरस्य सार्वभौमस्य पार्दिव धरुवं पराप्स्यसि थुष्प्रापाँल लॊकांस तीर्दपरिप्लुतः 10 परभासाथीनि तीर्दानि महेन्थ्राथींश च पर्वतान गङ्गाथ्याः सरितश चैव पलक्षाथींश च वनस्पतीन तवया सह महीपाल थरष्टुम इच्छामहे वयम 11 यथि ते बराह्मणेष्व अस्ति का चित परीतिर जनाधिप कुरु कषिप्रं वचॊ ऽसमाकं ततः शरेयॊ ऽभिपत्स्यसे 12 तीर्दानि हि महाबाहॊ तपॊविघ्नकरैः सथा अनुकीर्णानि रक्षॊभिस तेभ्यॊ नस तरातुम अर्हसि 13 तीर्दान्य उक्तानि धौम्येन नारथेन च धीमता यान्य उवाच च थेवर्षिर लॊमशः सुमहातपाः 14 विधिवत तानि सर्वाणि पर्यटस्व नराधिप धूतपाप्मा सहास्माभिर लॊमशेन च पालितः 15 स तदा पूज्यमानस तैर हर्षाथ अश्रुपरिप्लुतः भीमसेनाथिभिर वीरैर भरातृभिः परिवारितः बाढम इत्य अब्रवीत सर्वांस तान ऋषीन पाण्डवर्षभः 16 लॊमशं समनुज्ञाप्य धौम्यं चैव पुरॊहितम ततः स पाण्डवश्रेष्ठॊ भरातृभिः सहितॊ वशी थरौपथ्या चानवथ्याङ्ग्या गमनाय मनॊ थधे 17 अद वयासॊ महाभागस तदा नारथ पर्वतौ काम्यके पाण्डवं थरष्टुं समाजग्मुर मनीषिणः 18 तेषां युधिष्ठिरॊ राजा पूजां चक्रे यदाविधि सत्कृतास ते महाभागा युधिष्ठिरम अदाब्रुवन 19 युधिष्ठिर यमौ भीम मनसा कुरुतार्जवम मनसा कृतशौचा वौ शुथ्धास तीर्दानि गच्छत 20 शरीरनियमं हय आहुर बराह्मणा मानुषं वरतम मनॊविशुथ्धां बुथ्धिं च थैवम आहुर वरतं थविजाः 21 मनॊ हय अथुष्टं शूराणां पर्याप्तं वै नराधिप मैत्रीं बुथ्धिं समास्दाय शुथ्धास तीर्दानि गच्छत 22 ते यूयं मानसैः शुथ्धाः शरीरनियम वरतैः थैवं वरतं समास्दाय यदॊक्तं फलम आप्स्यद 23 ते तदेति परतिज्ञाय कृष्णया सह पाण्डवाः कृतस्वस्त्ययनाः सर्वे मुनिभिर थिव्यमानुषैः 24 लॊमशस्यॊपसंगृह्य पाथौ थवैपायनस्य च नारथस्य च राजेन्थ्र थेवर्षेः पर्वतस्य च 25 धौम्येन सहिता वीरास तदान्यैर वनवासिभिः मार्गशीर्ष्याम अतीतायां पुष्येण परययुस ततः 26 कठिनानि समाथाय चीराजिनजटाधराः अभेथ्यैः कवचैर युक्तास तीर्दान्य अन्वचरंस तथा 27 इन्थ्रसेनाथिभिर भृत्यै रदैः परिचतुर्थशैः महानस वयापृतैश च तदान्यैः परिचारकैः 28 सायुधा बथ्धनिष्ट्रिंशास तूणवन्तः स मार्गणाः पराङ मुखाः परययुर वीराः पाण्डवा जनमेजय |
1
[v] tataḥ prayāntaṃ kaunteyaṃ brāhmaṇā vanavāsinaḥ abhigamya tadā rājann idaṃ vacanam abruvan 2 rājaṃs tīrthāni gantāsi puṇyāni bhrātṛbhiḥ saha devaiṣiṇā ca sahito lomaśena mahātmanā 3 asmān api mahārājan netum arhasi pāṇḍava asmābhir hi na śakyāni tvadṛte tāni kaurava 4 śvāpadair upasṛṣṭāni durgāṇi viṣamāṇi ca agamyāni narair alpais tīrthāni manujeśvara 5 bhavanto bhrātaraḥ śūrā dhanurdhara varāḥ sadā bhavadbhiḥ pālitāḥ śūrair gacchema vayam apy uta 6 bhavatprasādād dhi vayaṃ prāpnuyāma phalaṃ śubham tīrthānāṃ pṛthivīpāla vratānāṃ ca viśāṃ patau 7 tava vīryaparitrātāḥ śuddhās tīrthapariplutāḥ bhavema dhūtapāpmānas tīrthasaṃdarśanān nṛpa 8 bhavān api narendrasya kārtavīryasya bhārata aṣṭakasya ca rājarṣer loma pādasya caiva ha 9 bhāratasya ca vīrasya sārvabhaumasya pārthiva dhruvaṃ prāpsyasi duṣprāpāṁl lokāṃs tīrthapariplutaḥ 10 prabhāsādīni tīrthāni mahendrādīṃś ca parvatān gaṅgādyāḥ saritaś caiva plakṣādīṃś ca vanaspatīn tvayā saha mahīpāla draṣṭum icchāmahe vayam 11 yadi te brāhmaṇeṣv asti kā cit prītir janādhipa kuru kṣipraṃ vaco 'smākaṃ tataḥ śreyo 'bhipatsyase 12 tīrthāni hi mahābāho tapovighnakaraiḥ sadā anukīrṇāni rakṣobhis tebhyo nas trātum arhasi 13 tīrthāny uktāni dhaumyena nāradena ca dhīmatā yāny uvāca ca devarṣir lomaśaḥ sumahātapāḥ 14 vidhivat tāni sarvāṇi paryaṭasva narādhipa dhūtapāpmā sahāsmābhir lomaśena ca pālitaḥ 15 sa tathā pūjyamānas tair harṣād aśrupariplutaḥ bhīmasenādibhir vīrair bhrātṛbhiḥ parivāritaḥ bāḍham ity abravīt sarvāṃs tān ṛṣīn pāṇḍavarṣabhaḥ 16 lomaśaṃ samanujñāpya dhaumyaṃ caiva purohitam tataḥ sa pāṇḍavaśreṣṭho bhrātṛbhiḥ sahito vaśī draupadyā cānavadyāṅgyā gamanāya mano dadhe 17 atha vyāso mahābhāgas tathā nārada parvatau kāmyake pāṇḍavaṃ draṣṭuṃ samājagmur manīṣiṇaḥ 18 teṣāṃ yudhiṣṭhiro rājā pūjāṃ cakre yathāvidhi satkṛtās te mahābhāgā yudhiṣṭhiram athābruvan 19 yudhiṣṭhira yamau bhīma manasā kurutārjavam manasā kṛtaśaucā vau śuddhās tīrthāni gacchata 20 śarīraniyamaṃ hy āhur brāhmaṇā mānuṣaṃ vratam manoviśuddhāṃ buddhiṃ ca daivam āhur vrataṃ dvijāḥ 21 mano hy aduṣṭaṃ śūrāṇāṃ paryāptaṃ vai narādhipa maitrīṃ buddhiṃ samāsthāya śuddhās tīrthāni gacchata 22 te yūyaṃ mānasaiḥ śuddhāḥ śarīraniyama vrataiḥ daivaṃ vrataṃ samāsthāya yathoktaṃ phalam āpsyatha 23 te tatheti pratijñāya kṛṣṇayā saha pāṇḍavāḥ kṛtasvastyayanāḥ sarve munibhir divyamānuṣaiḥ 24 lomaśasyopasaṃgṛhya pādau dvaipāyanasya ca nāradasya ca rājendra devarṣeḥ parvatasya ca 25 dhaumyena sahitā vīrās tathānyair vanavāsibhiḥ mārgaśīrṣyām atītāyāṃ puṣyeṇa prayayus tataḥ 26 kaṭhināni samādāya cīrājinajaṭādharāḥ abhedyaiḥ kavacair yuktās tīrthāny anvacaraṃs tadā 27 indrasenādibhir bhṛtyai rathaiḥ paricaturdaśaiḥ mahānasa vyāpṛtaiś ca tathānyaiḥ paricārakaiḥ 28 sāyudhā baddhaniṣṭriṃśās tūṇavantaḥ sa mārgaṇāḥ prāṅ mukhāḥ prayayur vīrāḥ pāṇḍavā janamejaya |