|
1
[स] शरुत्वा तु सर्पसत्राय थीक्षितं जनमेजयम अभ्यागच्छथ ऋषिर विथ्वान कृष्णथ्वैपायनस तथा 2 जनयाम आस यं काली शक्तेः पुत्रात पराशरात कन्यैव यमुना थवीपे पाण्डवानां पितामहम 3 जातमात्रश च यः सथ्य इष्ट्या थेहम अवीवृधत वेथांश चाधिजगे साङ्गान सेतिहासान महायशाः 4 यं नातितपसा कश चिन न वेथाध्ययनेन च न वरतैर नॊपवासैश च न परसूत्या न मन्युना 5 विव्यासैकं चतुर्धा यॊ वेथं वेथ विथां वरः परावरज्ञॊ बरह्मर्षिः कविः सत्यव्रतः शुचिः 6 यः पाण्डुं धृतराष्ट्रं च विथुरं चाप्य अजीजनत शंतनॊः संततिं तन्वन पुण्यकीर्तिर महायशाः 7 जनमेजयस्य राजर्षेः स तथ यज्ञसथस तथा विवेश शिष्यैः सहितॊ वेथवेथाङ्गपारगैः 8 तत्र राजानम आसीनं थथर्श जनमेजयम वृतं सथस्यैर बहुभिर थेवैर इव पुरंथरम 9 तदा मूध्वावसिक्तैश च नानाजनपथेश्वरैः ऋत्विग्भिर थेवकल्पैश च कुशलैर यज्ञसंस्तरे 10 जनमेजयस तु राजर्षिर थृष्ट्वा तम ऋषिम आगतम सगणॊ ऽबयुथ्ययौ तूर्णं परीत्या भरतसत्तमः 11 काञ्चनं विष्टरं तस्मै सथस्यानुमते परभुः आसनं कल्पयाम आस यदा शक्रॊ बृहस्पतेः 12 तत्रॊपविष्टं वरथं थेवर्षिगणपूजितम पूजयाम आस राजेन्थ्रः शास्त्रथृष्टेन कर्मणा 13 पाथ्यम आचमनीयं च अर्घ्यं गां च विधानतः पितामहाय कृष्णाय तथ अर्हाय नयवेथयत 14 परतिगृह्य च तां पूजां पाण्डवाज जनमेजयात गां चैव समनुज्ञाय वयासः परीतॊ ऽभवत तथा 15 तदा संपूजयित्वा तं यत्नेन परपितामहम उपॊपविश्य परीतात्मा पर्यपृच्छथ अनामयम 16 भगवान अपि तं थृष्ट्वा कुशलं परतिवेथ्य च सथस्यैः पूजितः सर्वैः सथस्यान अभ्यपूजयत 17 ततस तं सत्कृतं सर्वैः सथस्यैर जनमेजयः इथं पश्चाथ थविजश्रेष्ठं पर्यपृच्छत कृताञ्जलिः 18 कुरूणां पाण्डवानां च भवान परत्यक्षथर्शिवान तेषां चरितम इच्छामि कद्यमानं तवया थविज 19 कदं समभवथ भेथस तेषाम अक्लिष्टकर्मणाम तच च युथ्धं कदं वृत्तं भूतान्त करणं महत 20 पितामहानां सर्वेषां थैवेनाविष्ट चेतसाम कार्त्स्न्येनैतत समाचक्ष्व भगवन कुशलॊ हय असि 21 तस्य तथ वचनं शरुत्वा कृष्णथ्वैपायनस तथा शशास शिष्यम आसीनं वैशम्पायनम अन्तिके 22 कुरूणां पाण्डवानां च यदा भेथॊ ऽभवत पुरा तथ अस्मै सर्वम आचक्ष्व यन मत्तः शरुतवान असि 23 गुरॊर वचनम आज्ञाय स तु विप्रर्षभस तथा आचचक्षे ततः सर्वम इतिहासं पुरातनम 24 तस्मै राज्ञे सथस्येभ्यः कषत्रियेभ्यश च सर्वशः भेथं राज्यविनाशं च कुरुपाण्डवयॊस तथा |
1
[s] śrutvā tu sarpasatrāya dīkṣitaṃ janamejayam abhyāgacchad ṛṣir vidvān kṛṣṇadvaipāyanas tadā 2 janayām āsa yaṃ kālī śakteḥ putrāt parāśarāt kanyaiva yamunā dvīpe pāṇḍavānāṃ pitāmaham 3 jātamātraś ca yaḥ sadya iṣṭyā deham avīvṛdhat vedāṃś cādhijage sāṅgān setihāsān mahāyaśāḥ 4 yaṃ nātitapasā kaś cin na vedādhyayanena ca na vratair nopavāsaiś ca na prasūtyā na manyunā 5 vivyāsaikaṃ caturdhā yo vedaṃ veda vidāṃ varaḥ parāvarajño brahmarṣiḥ kaviḥ satyavrataḥ śuciḥ 6 yaḥ pāṇḍuṃ dhṛtarāṣṭraṃ ca viduraṃ cāpy ajījanat śaṃtanoḥ saṃtatiṃ tanvan puṇyakīrtir mahāyaśāḥ 7 janamejayasya rājarṣeḥ sa tad yajñasadas tadā viveśa śiṣyaiḥ sahito vedavedāṅgapāragaiḥ 8 tatra rājānam āsīnaṃ dadarśa janamejayam vṛtaṃ sadasyair bahubhir devair iva puraṃdaram 9 tathā mūdhvāvasiktaiś ca nānājanapadeśvaraiḥ ṛtvigbhir devakalpaiś ca kuśalair yajñasaṃstare 10 janamejayas tu rājarṣir dṛṣṭvā tam ṛṣim āgatam sagaṇo 'byudyayau tūrṇaṃ prītyā bharatasattamaḥ 11 kāñcanaṃ viṣṭaraṃ tasmai sadasyānumate prabhuḥ āsanaṃ kalpayām āsa yathā śakro bṛhaspateḥ 12 tatropaviṣṭaṃ varadaṃ devarṣigaṇapūjitam pūjayām āsa rājendraḥ śāstradṛṣṭena karmaṇā 13 pādyam ācamanīyaṃ ca arghyaṃ gāṃ ca vidhānataḥ pitāmahāya kṛṣṇāya tad arhāya nyavedayat 14 pratigṛhya ca tāṃ pūjāṃ pāṇḍavāj janamejayāt gāṃ caiva samanujñāya vyāsaḥ prīto 'bhavat tadā 15 tathā saṃpūjayitvā taṃ yatnena prapitāmaham upopaviśya prītātmā paryapṛcchad anāmayam 16 bhagavān api taṃ dṛṣṭvā kuśalaṃ prativedya ca sadasyaiḥ pūjitaḥ sarvaiḥ sadasyān abhyapūjayat 17 tatas taṃ satkṛtaṃ sarvaiḥ sadasyair janamejayaḥ idaṃ paścād dvijaśreṣṭhaṃ paryapṛcchat kṛtāñjaliḥ 18 kurūṇāṃ pāṇḍavānāṃ ca bhavān pratyakṣadarśivān teṣāṃ caritam icchāmi kathyamānaṃ tvayā dvija 19 kathaṃ samabhavad bhedas teṣām akliṣṭakarmaṇām tac ca yuddhaṃ kathaṃ vṛttaṃ bhūtānta karaṇaṃ mahat 20 pitāmahānāṃ sarveṣāṃ daivenāviṣṭa cetasām kārtsnyenaitat samācakṣva bhagavan kuśalo hy asi 21 tasya tad vacanaṃ śrutvā kṛṣṇadvaipāyanas tadā śaśāsa śiṣyam āsīnaṃ vaiśampāyanam antike 22 kurūṇāṃ pāṇḍavānāṃ ca yathā bhedo 'bhavat purā tad asmai sarvam ācakṣva yan mattaḥ śrutavān asi 23 guror vacanam ājñāya sa tu viprarṣabhas tadā ācacakṣe tataḥ sarvam itihāsaṃ purātanam 24 tasmai rājñe sadasyebhyaḥ kṣatriyebhyaś ca sarvaśaḥ bhedaṃ rājyavināśaṃ ca kurupāṇḍavayos tadā |